De aankomende uitreiking van de 97e Academy Awards op zondag 2 maart is het grootste event van het awardseizoen dit jaar. Als de Golden Globes, Critics Choice Awards en andere evenementen van de afgelopen maanden een indicatie zijn, wordt het vast en zeker een avond vol memorabele mode. In aanloop naar de grote avond neemt Vogue een kijkje bij enkele van de meest controversiële en iconische looks in de geschiedenis van de Oscars die voor ophef zorgden. Met name de keuzes waar we jaar na jaar over blijven praten.
Looks bij de Oscars die voor ophef zorgden
Uitreikingen in het verleden hebben geleid tot een aantal van de meest besproken modemomenten. Was Bjorks zwanenjurk geniaal of gewoon waanzinnig? Heeft Angelina Jolie’s #RightLeg social mediamoment haar Atelier Versace-jurk overschaduwd? Was Jennifer Lawrence’s Dior-jurk de struikeling waard die het veroorzaakte? Veel van de stijlkeuzes hebben rijke achtergrondverhalen, die context en diepte toevoegen aan de rode loper-momenten, zoals de reden dat Billy Porter in 2019 een jurk droeg en geen smoking.
De waarheid is dat mode subjectief is. Wat voor de één de beste outfit is, kan voor de ander de slechtste zijn. Maar één ding is duidelijk: deze looks maakten de tongen flink los. Hieronder, zestien looks bij de Oscars die voor ophef zorgden, in chronologische volgorde.
Als Barbra Streisand de prijs voor beste actrice in ontvangst neemt voor haar rol in Funny Girl, draagt de zangeres en actrice een broekpak met kristallen en uitlopende pijpen van Arnold Scaasi. Het ensemble, dat bijna volledig doorschijnend is, veroorzaakt nogal wat ophef. De toen 26-jarige Streisand zegt later dat ze geen rekening had gehouden met de kwetsbaarheid van de outfit op het podium van de Oscars. “Ik had geen idee dat de outfit doorzichtig zou worden toen de lichten erop schenen”, zegt ze in een interview. “Ik dacht bij mezelf: ik ga in mijn leven twee Oscars winnen, en ik zal de volgende keer wat conservatiever zijn.”
Cher, koningin van de drama, steelt zonder twijfel de rode loper in 1986. Ze draagt een ontwerp van haar vaste ontwerper Bob Mackie: een zwarte paillettenjurk met een full torso flash, compleet met een dramatisch gevederd hoofddeksel. Het is een echte Las Vegas showgirl-look waar men nog jaren over blijft praten. Naar verluidt is de outfit bedoeld als een opstand tegen de Academy, die haar niet nomineerde voor haar rol in Mask. Hoewel Cher misschien spijt heeft van de keuze, blijft het toch iconisch. “Ik wist dat sommige mensen in de Academy me geen serieuze actrice vonden”, zegt ze tegen de Britse Vogue. “Ik heb het altijd een beetje zielig gevonden dat ik Don Ameche in die outfit zijn prijs voor beste acteur heb overhandigd. Het leek hem nerveus te maken.”
Half japon, half smoking. Kim Basingers Frankenstein-achtige ensemble (gestileerd met één enkele witte handschoen) verdeelt de critici. Niet veel mensen weten echter dat het witte satijnen ontwerp geen creatie is van een luxe label. De actrice heeft het namelijk zelf ontworpen.
Whoopi Goldberg maakt zeker indruk als ze deze jumpsuit van paars-groene brokaat (met bijpassende schoenen!) draagt naar de Oscars van 1993. De dramatische cape maakt de look helemaal af. De outfit krijgt te maken met gemengde kritieken, maar je kunt haar niet afkraken voor haar poging om zich buiten de zee van te veilige jurken te wagen.
Lizzy Gardiner, een Australische designer die in 1995 de Oscar voor Beste Kostuumontwerp wint, verschijnt op de rode loper in haar eigen onverwachte ontwerp. Haar jurk is gemaakt van 254 American Express Gold cards, allemaal met draad aan elkaar verbonden. “Op de avond zelf kreeg het veel mensen aan het praten”, zegt Gardiner er later over. “Veel vrouwen voelden zich denk ik gepasseerd of boos dat ik het allemaal niet zo serieus nam als zou moeten.”
Op modegebied zijn de Oscars van 1999 misschien wel een van de interessantste jaren ooit. Maar een onbetwistbaar hoogtepunt is de omgekeerde smoking van Céline Dion, ontworpen door John Galliano en gecombineerd met een dappere hoed met schuine rand. Nogal een afwijking voor een tijd waarin de rode loper wordt gedomineerd door traditionele jurken. “Iedereen droeg jurken, geen broeken”, herinnert Dion zich later. “Ik was de enige met een broek in een omgekeerd pak van Galliano. Als ik dat vandaag zou doen, zou het werken. Het was avant-garde in die tijd.”
Het is de jurk die de wereld doet schudden. De IJslandse zangeres Björk veroorzaakt een van de grootste popcultuurmomenten aller tijden als ze in 2001 een zwanenjurk van Marjan Pejoski draagt naar de Oscars. De volle rok en de lange zwanenhals van de jurk, die als een sjaal om Björks eigen lichaam gewikkeld is, zijn sindsdien bewaard gebleven in musea over de hele wereld. De controversiële look gaat zelfs gepaard met een bijpassende eivormige tas. De zangeres heeft zes struisvogeleieren bij zich en strooit die uit over de rode loper. “De bodyguards van anderen bleven ze maar oprapen en zeiden in hun dikke Amerikaanse accent: excuseer me, mevrouw, u heeft dit laten vallen”, vertelt ze aan GQ.
Gwyneth Paltrow wijkt af van haar elegante en vaak zoete rode loper-looks in 2002 door glam goth te worden. Ze draagt een Alexander McQueen-jurk met een strakke top met ruches en een volle rok van tafzijde. Het verrassende stijlmoment wordt door critici afgekeurd, en Paltrow zelf heeft er spijt van. “Ik houd nog steeds van de jurk zelf, maar had een beha moeten dragen. En ik had gewoon simpel haar moeten hebben en minder make-up”, zegt ze later. “Dan had het gewerkt zoals ik het wilde – een beetje punk bij de Oscars.”
Angelina Jolie’s look tijdens de Oscars van 2012 genereert de meeste memes in de recente geschiedenis. De actrice gaat voor een jurk met dijhoge split en pronkt zo met haar rechterbeen op de rode loper. Haar overdreven pose brengt een hele social media-beweging op gang die simpelweg #AngiesRightLeg wordt genoemd. Er is zelfs een Twitter-account voor haar linkerbeen, omdat haar rechter “alle schijnwerpers krijgt”.
Anne Hathaway’s noodlottige Prada-jurk zorgt voor de nodige drama op de rode loper. De actrice, die in 2013 de prijs voor Beste Actrice wint voor haar rol in Les Misérables, besluit op het laatste moment de roze jurk van Prada te dragen. Reden? Haar originele Valentino-jurk lijkt te veel op die van een andere actrice. Maar Valentino heeft al een persbericht verstuurd waarin bevestigd wordt dat Hathaway het ontwerp van het modehuis zou dragen.
Niet alleen is er kritiek op de onhandige buste van de jurk – Hathaway grapt later: “Het leek alsof mijn tepels hard waren” – maar de last-minute verandering wordt ook algemeen gezien als een sneer naar Valentino. Hathaway verontschuldigt zich uiteindelijk. “Hoewel ik houd van de jurk die ik droeg, was het een moeilijke beslissing op het laatste moment. Ik keek er namelijk zo naar uit om Valentino te dragen, ter ere van de betekenisvolle relatie die ik heb met het huis en Valentino zelf”, zegt ze. “Ik heb spijt van de teleurstellingen die het veroorzaakte.”
Jennifer Lawrence, die in 2013 de Oscar voor Beste Actrice wint voor Silver Linings Playbook, kiest voor de gelegenheid een strapless Dior-jurk van Raf Simons. De volle, volumineuze sleep zorgt voor de nodige ooh’s en aah’s op de rode loper. Maar als Jennifer later de trap oploopt om haar Oscar in ontvangst te nemen, struikelt ze – wat tot een virale sensatie leidt.
In 2014 laat Pharrell de traditionele mannenmode achter zich en kiest voor een Lanvin-smoking met korte broek – geen pantalon. Ook draagt hij schoenen zonder sokken. De gedurfde look verdeelt critici, maar maakt van de zanger meteen een van Hollywoods meest risiconemende mannen.
In 2018 krijgt actrice Rita Moreno modefans aan het praten nadat ze ervoor kiest de Oscars-jurk te recyclen die ze oorspronkelijk droeg in 1962. In dat jaar won ze de prijs voor Beste Vrouwelijke Bijrol voor West Side Story. De jurk wordt aangepast voor haar tweede verschijning. Zo is de halslijn strapless gemaakt en voegt Moreno een zware gouden ketting toe voor een dramatisch effect.
Billy Porter steelt de schijnwerpers als hij de Oscars van 2019 bijwoont in een op maat gemaakte baljurk-smoking van Christian Siriano. “Ik heb altijd al een baljurk willen dragen, ik wist alleen niet wanneer”, vertelt Porter aan Vogue over de look. “Ik wil dat mensen begrijpen dat je het niet eens hoeft te zijn met de waarheden van anderen. We moeten elkaar allemaal respecteren. Mensen zullen zich echt ongemakkelijk voelen bij mijn black ass in een baljurk, maar dat gaat niemand iets aan, behalve mij.”
Als Halle Berry haar roze, floor-sweeping Dolce & Gabbana-jurk draagt naar de Oscars van 2021, kan het internet niet stoppen met praten over een bepaald deel van haar look: haar nieuwe kapsel. De actrice verschijnt op de rode loper met een vers geknipte A-lijn bob met micro-fringe, een dramatische verandering ten opzichte van haar lange, schouderlange lokken. Hoewel het een pruik blijkt te zijn, duurt het niet lang voordat Twitter- en Instagram-gebruikers memes beginnen te delen over haar nieuwe, opvallende kapsel. De look gaat zo viral dat Berry zelf uiteindelijk ook reageert op het moment. Ze retweet gewoon een meme van zichzelf met een paar lachende emoji’s.
De superster kreeg het hele internet aan het praten toen ze op de rode loper van de Oscars in 2023 verscheen in een doorschijnende, nauwsluitende jurk van Alaïa met leren accenten – een totaal nieuwe definitie van zwangerschapsstijl. Wie wist dat aanstaande moeders er zo ongelooflijk chic uit konden zien?