In gesprek met staatssecretaris Gunay Uslu: ‘Kunst en cultuur verbinden – zónder hebben we geen samenleving’

Haar liefde voor cultuur begon tijdens de lange autoritten met haar familie naar Turkije. Nu is cultuurhistoricus Gunay Uslu staatssecretaris van Cultuur en Media. "Mijn ambitie is dat mensen gaan inzien dat cultuur heel breed is."

Roosje van der Kamp

24 mei 2023

Met de aanstelling van cultuurhistoricus Gunay Uslu (50) als staatssecretaris van Cultuur en Media kon de cultuursector opgelucht ademhalen: eindelijk heeft een bestuurder met een hart voor cultuur de portefeuille Cultuur en Media. Uslu was onder andere docent cultuurwetenschappen aan de UvA, projectmanager van het Rijksmuseum Amsterdam en curator en conservator in het Allard Pierson Museum en het Amsterdam Museum.

Cultuursector in crisis

Bestuurders met een hart voor cultuur zijn broodnodig, want de culturele sector verkeert al ruim een decennium in crisis. In 2011 bezuinigde de toenmalige staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Halbe Zijlstra tweehonderd miljoen euro op de cultuursector. De ravage die deze bezuinigingen aanrichtte was groot. In 2017 waarschuwden de Sociaal-Economische Raad (SER) en Raad voor Cultuur al dat de culturele en creatieve sector door de bezuinigingen was uitgehold.

Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.

De kwetsbare positie van de sector werd met de coronacrisis nog schrijnender. Door de lockdowns werden culturele instellingen gesloten en voorstellingen afgeblazen. Uslu werkt hard aan een ommezwaai. Kernpunt van haar agenda: de waardering voor cultuur.

In gesprek met Gunay Uslu

Er wordt weleens gezegd dat cultuur een linkse hobby is.

“Mensen denken soms dat cultuur alleen voor de witte elite is. Maar cultuur is meer dan het theater: het bloemencorso, mode, videogames, het valt er allemaal onder. Cultuur is zo vanzelfsprekend, dat mensen er niet bij stilstaan. Sommigen denken dat ze er niets mee hebben, maar iedereen komt ermee in aanraking: of je nu in een bandje zit of carnaval viert. Mijn ambitie is dat mensen gaan inzien dat cultuur heel breed is.”

Hoe doet u dat?

“Ik probeer overal de bewustwording van cultuur te stimuleren. Rem Koolhaas is een wereldberoemde architect, bijvoorbeeld. Zijn gebouwen staan over de hele wereld. Hij is een Nederlander. Daar mag je best trots op zijn. Door dat te zien en te benoemen, ontstaat waardering.”

Zijn Nederlanders niet trots genoeg?

“Nog niet, nee. We moeten bewust zijn van Nederlandse talenten en onze bewondering voor hen uitspreken. Studio Drift, dat zijn bijvoorbeeld ontwerpers van wie het werk op belangrijke plekken over de hele wereld hangt. Dat zijn Nederlanders! Duran Lantink en Iris van Herpen zijn Nederlandse ontwerpers. We zijn goed in wat we doen, maar we benoemen het niet.”

Belang van cultuur

Wat is het belang van cultuur?

“Kunst en cultuur verbinden. Zónder hebben we geen samenleving. Dankzij cultuur krijgen we inzicht in andere perspectieven. We hoeven het niet altijd met elkaar eens te zijn, maar cultuur zorgt ervoor dat we in gesprek met elkaar komen. In 2016 ging ik met mijn zoon naar Moonlight, een coming-of-agefilm over een jongen die worstelt met zijn seksuele identiteit. Mijn zoon was toen twaalf en hij is die film nooit vergeten. Door die film heeft hij begrip gekregen voor hoe leeftijdsgenoten kunnen worstelen met hun identiteit. Hij kon zich verplaatsen in die jongen. Dat is wat kunst en cultuur doet.”

Lees het volledige interview met Gunay Uslu in Vogue’s juninummer met ‘Queen Charlotte’-sterren India Amarteifio en Corey Mylchreest op de cover, dat nu in de winkel ligt en hier online te bestellen is.

JUNI 2023