is-deze-schoen-nog-steeds-het-toonbeeld-van-feminisme-volgens-barbie-wel-262319

Na maandenlange persevents waarbij Margot Robbie vaker dan één keer in bubblegumroze looks verscheen, komt de langverwachte film Barbie vandaag eindelijk uit. Wat je kunt verwachten? Nog meer roze outfits, neonkleurige decors en übervrolijke muziek – zoals de trailer van de film al onthult. Maar het daaronder liggende thema krijgt in de film toch wel de meeste aandacht: feminisme. Daarin is er één specifiek element dat me opviel: Birkenstocks spelen in Barbieland een grote rol. En dat laat me nadenken over de relatie tussen mode en de rol van vrouwen in de maatschappij.

Disclaimer: als je de film nog niet gezien hebt en spoilers wil vermijden, kun je dit artikel beter op een ander moment lezen.

Barbie in Birkenstocks

Aan het begin van de film lijkt het erop dat een life in plastic ook echt fantastic is. We zien feestende Barbies in glinsterende outfits tijdens een groots discofeest, en Barbies die gezellig kletsen op een beachparty op een zonnig strand. Maar al snel ontstaan er problemen wanneer Barbie te maken krijgt met een aantal onverwachte uitdagingen. Haar douches zijn opeens koud, haar broodrooster maakt aangebrande toast en – het ergste van alles – haar gewelfde voeten zijn opeens, ja echt, helmaal plat. “Ik wil helemaal geen hakken meer dragen met platte voeten”, zegt Barbie. We feel you girl.

Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.

Om het probleem op te lossen moet Barbie naar de ‘real world’, zo vertelt Weird Barbie haar. Maar voor een trip naar de echte wereld, heb je een passende look nodig. Zoals we weten draagt Barbie voor elke activiteit een andere outfit. Voor deze trip wordt Barbie voor een moeilijk dilemma gesteld die neerkomt op één eenvoudige maar tricky vraag: kiest ze voor hoge, roze satijnen hakken (en dan ook nog eens Manolo’s) of simpele Birkenstocks?

“Je kunt teruggaan naar je gewone leven (de hakken) of je kunt de waarheid over het universum leren kennen (de Birkenstocks). De keuze is aan jou”, stelt Weird Barbie. “De eerste, de hoge hak.” Natuurlijk kiest Barbie zonder na te denken voor de Manolo’s. Waarop Weird Barbie de Birkenstock (een Arizona-model om precies te zijn) in de lucht houdt en zegt dat ze geen keuze heeft en de echte wereld alleen kan ontdekken op de platte schoenen. Het zorgde voor een hilarisch moment in de zaal, want blijkbaar representeren Birkenstocks de echte wereld. Het Birkenstock-moment werd al snel trending op Twitter, en zelfs vergeleken met het keuzemoment van de blauwe of rode pil uit The Matrix.

Symbool voor feminisme?

In de moderne tijd, waarin gendergelijkheid en individuele vrijheid de nagestreefde norm zijn, kunnen mode-items dienen als symbolen van maatschappelijke gelijkheid. Dat geldt ook voor Birkenstock-sandalen, die door de jaren heen een symbool van feminisme zijn geworden.

Traditioneel werd vrouwelijkheid vaak geassocieerd met het dragen van oncomfortabele schoenen (hence Barbies voorkeur voor de hakken). Dit idee werd versterkt door de maatschappelijke normen die vrouwen dwongen om te voldoen aan een specifiek schoonheidsbeeld. Birkenstocks, met hun ergonomisch ontworpen voetbed en een niet altijd even stijlvolle look, belichamen daarentegen comfort en functionaliteit. Ze doorbreken de conventionele normen van vrouwelijke schoonheid door te benadrukken dat vrouwen kunnen kiezen voor comfort boven het voldoen aan die opgelegde, ultravrouwelijke schoonheidsstandaarden.

Platte schoenen zijn de echte wereld

Het grensverleggende, activistische element van de schoen is door de jaren heen echter drastisch verminderd. Inmiddels is de platte sandaal een onderdeel geworden van de modewereld. Er bestaat meer dan één trend die draait rondom een Birkenstock-model. Denk aan de Boston clogs-trend, of hun succesvolle samenwerking met Proenza Schouler.

Feministisch of niet: de Birkenstock staat in deze film dus duidelijk synoniem aan een gelijke wereld waarin ook vrouwen voor comfort mogen kiezen (of Birkenstock heeft gewoon veel betaald om in de film zo’n prominente rol te mogen krijgen). Al wordt ook Ken in een feministisch daglicht geplaatst, met zijn vest waarop de hilarische leus ‘I am (K)enough’ staat.

In de film komt de Birkenstock uiteindelijk weer terug tijdens de laatste scene, waarin Barbie voorgoed haar leven begint in de echte wereld, met een tripje naar de gynaecoloog. Drie keer raden wat ze draagt? Birkenstocks, natuurlijk.