van-niche-naar-mainstream-hoe-de-tabi-van-margiela-populair-werd-onder-beroemdheden-263701
©Getty Images

Toen Margiela’s Tabi-schoen in 1988 voor het eerst opdook, liet hij een stempel achter – letterlijk. Dat kwam omdat Martin Margiela zijn modellen door rode verf liet lopen voordat ze de catwalk opstapten – een moment dat in de modegeschiedenis is vereeuwigd. Maar het kwam ook omdat westerse showbezoekers nog nooit eerder een schoen met een gespleten teen hadden gezien.

Tabi: de schoen met de gespleten teen

Margiela kwam niet zelf met het idee voor de schoen. Hij haalde vaak inspiratie elders vandaan, waarbij hij reeds bestaande vormen deconstrueerde en reconstrueerde. Zijn Tabi werd een statussymbool voor cool kids en estheten die hunkeren naar een zwaarbevochten stukje insider cool.

De originele schoen met de gespleten teen is ontstaan in het vijftiende eeuwse Japan. Hier dacht men dat sokken met gespleten tenen het holistische en fysieke evenwicht bevorderden. Deze slip-ons waren aanvankelijk voorbehouden aan de luie elite, maar toen de katoenroutes naar China opengingen en er rubberen zolen werden toegevoegd, werd de tabi-stijl – of jika-tabi – de standaard voor arbeiders.

Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.

Andere modemerken zoals Nike en Vetements hebben hun eigen interpretaties gehad. Zo is de Air Rift een van de bekendste afstammelingen. Toch heeft geen van hen tot dezelfde populariteit geleid als de schoen van Margiela. “De Tabi-laars is de belangrijkste voetafdruk uit mijn carrière”, vertelde de ontwerper aan zijn allereerste groothandelaar Gert Bruloot voor een tentoonstelling in het Antwerpse MoMu in 2015. “Het is herkenbaar, het gaat nog steeds door na 25 jaar, het is nooit gekopieerd.”

Schoonheid van het afzichtelijke

Je hebt een bepaald niveau van hersenkracht nodig om de schoonheid te zien in iets dat zo afzichtelijk is. Of om plezier te vinden in het perverse. En dat is precies het soort ontwerp waar Margiela zich op toelegt. En als er iets is wat Tabi-drager graag doet, dan is het wel het overanalyseren van zijn kleding, ondanks het feit dat veel van Margiela’s kleding is gemaakt vanwege budgettaire beperkingen; de ontwerper showde seizoen na seizoen dezelfde Tabi’s, omdat hij zich geen nieuwe kon veroorloven. “Na een aantal collecties begonnen mensen ernaar te vragen. En ze wilden meer… en ze stopten niet met vragen, godzijdank!”, aldus Margiela. Het geheel voelde rebels en anti-fashion, lang voor de Instagramstanaccounts en lang voordat Emily ze in Paris droeg.

Populair onder beroemdheden

De schoen is zo succesvol, dat het merk sindsdien loafers, cowboylaarzen én naaldhakken in tabi-stijl heeft uitgebracht. Maar nu er zoveel versies zijn, voelt de Tabi minder provocerend dan hij ooit was. Zelfs Dua Lipa, Zendaya en Cardi B dragen split-toes, met dezelfde netheid als hoe zij klassieke Chanel-pumps dragen. Er was een tijd dat je een beetje brutaal moest zijn om rond te lopen in schoenen die je grote teen scheiden van de andere. Nu hoef je alleen maar aan de goede kant van Instagram te zitten.

Toch zouden veel stijlvolle mensen die mode niet zo serieus nemen een Tabi-laars waarschijnlijk net zo afwijzen als de Vibram-schoenen met vijf gespleten tenen. Modestudenten kopen de laarzen in een poging zich te distantiëren van de nette meisjes en de stille luxe-fans. Alsof ze willen laten zien: “Ik weet hoe ik Ann Demeulemeester moet spellen, zonder eerst de naam te moeten googelen”. Tabi’s zijn natuurlijk duur, maar de betekenis van de schoen is van veel hogere waarde. Als je deze draagt, heb je niet alleen verstand van mode – of wil je dat mensen denken dat je er verstand van hebt – je bent ook bereid om jezelf bloot te stellen aan verwarde blikken in het openbaar vervoer. Het maakt allemaal deel uit van de ‘Staar naar mijn schoenen, vind je ze niet raar?’-houding van de diehard Margiela-fan.

Club coole modekenners

Beroemdheden hebben iets meer vrijheid om met kleding te spelen. Hun rijkdom en roem betekent dat ze buiten de sociale grenzen kunnen treden zonder bang te hoeven zijn om uitgestoten te worden. De Tabi positioneert hen als deel van een club coole modekenners. Maar wanneer de schoen gedragen wordt door mainstream figuren, verliest hij zijn ‘insider allure’. Maar dat is niet noodzakelijk een slechte zaak; de traditie om kledingstukken of accessoires uit te brengen die verafschuwd worden door de masse, wordt in stand gehouden door andere ontwerpers. Neem bijvoorbeeld Abraham Ortuño: zijn werk bij Jonathan Anderson en Loewe omvat kitten heels en derby’s met 3D-gegoten Scooby Doo-pootjes.

Dit alles wil zeggen: als mensen echt raar en confronterend willen overkomen, dan zijn Vibram-schoenen misschien wel de laatst overgebleven optie.

Margiela Tabi-ballerina’s

margiela tabi ballerina
©Miinto

Leren Margiela Tabi-ballerina’s, € 592

Margiela Tabi-laarzen 

margiela tabi laars
©Miinto

Margiela Tabi H80 Boots met magnetische sluiting, € 895

Margiela Tabi-loafers

margiela tabi loafers
©Miinto

Margiela kalfsleren Tabi-loafers, € 712

Margiela Mary Janes in tabi-stijl

margiela tabi mary janes
©Miinto

Margiela Leren Décolleté-pumps, € 845,50

Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd door Vogue UK.