Vijf dagen nadat ik moeder was geworden van een tweeling stond ik naast het bedje van mijn dochter die op de afdeling neonatologie lag. Ik hield haar vast en huilde. Toen een verpleegster vroeg wat er aan de hand was, liet ik alles de vrije loop. Ik vertelde hoe ik me afgesloten voelde van alles. Mijn lichaam, mijn emoties, mezelf. En mijn kinderen.
Waarom hebben moeders nog altijd zo’n schuldgevoel?
Iedereen zei dat de dag dat ik mijn baby’s voor het eerst zou zien de mooiste dag van mijn leven zou zijn, maar ik voelde die blijdschap of instant verbinding niet – dat lag te diep begraven onder dingen als angst, geboortetrauma, extreem slaaptekort en, vermoed ik nu, een niet-gediagnosticeerd geval van postnatale depressie. Het voelde alsof ik in het lichaam van iemand anders zat en het kind van een ander vasthield. “Oh, nee. Dit kun je jezelf niet aandoen”, zei de verpleegster. “Schuldgevoel is iets wat je altijd zal ervaren, maar dat moet je loslaten. Het zit allemaal in je hoofd.”
Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.
Nu zie ik het heel duidelijk: ze had het mis. We hebben het allemaal mis als het gaat om het schuldgevoel van moeders. Dat zit niet allemaal tussen onze oren. Dat is niet iets dat we gewoon kunnen ‘loslaten’, weggooien’ of ‘er niet in geloven’. Als we schuldgevoel van moeders willen aanpakken, moeten we terug naar waar het vandaan komt.
Onrealistisch beeld
We leven in een wereld die zo goed als geen steun biedt en in een maatschappij die ongelooflijk onrealistische normen voor moeders hanteert. Er zijn structurele zaken. Denk aan de problemen rond kinderopvang of de staat van postnatale zorg. En dan het culturele aspect: het idee dat moeders ‘alles moeten hebben’ en zich daar naar moeten gedragen. De mentale belasting, de dubbele standaarden, het onrealistische beeld van ouderschap in de media, de verheerlijking van het mama-martelaarschap en het online momshaming. In het licht van dit alles is het onvermijdelijk dat moeders het gevoel hebben dat ze zich niet kunnen meten.
“Voor elke moeder die ik ken, is schuldgevoel de basis”, zegt Reshma Saujani, oprichter en CEO van Moms First. “Elke dag is een nieuwe kans om je als moeder een mislukkeling te voelen. Alsof je gewoon met je vingers moet knippen en het in je eentje moet doen. In de realiteit is dit onmogelijk en zijn er structurele en culturele veranderingen nodig.”