is-tweedehands-shoppen-daadwerkelijk-duurzaam-324009
©Spotlight

Hoe maak je betere, duurzamere keuzes als het gaat om kleding? In ‘Daadwerkelijk Duurzaam’ nemen we je mee in de wonderlijk onduidelijke wereld van duurzame mode. We ontrafelen veelbesproken thema’s rondom duurzaamheid binnen de modewereld, en bespreken of en hoe ze daadwerkelijk bijdragen aan positieve, duurzame verandering. Eerder conceptualiseerden we de betekenis van duurzaamheid op het gebied van mode en bespraken we de duurzame waarde van denim. Deze keer duiken we in de wereld van tweedehands shoppen, en hoe duurzaam dat eigenlijk écht is.

Tweedehands winkelen is populairder dan ooit. Niet gek: er gaat weinig boven het vinden van de mooiste vintage parels voor een kleinere prijs. Steeds meer mensen voegen vintage items toe aan hun garderobe, waardoor platformen als Vinted en Vestiaire Collective booming zijn. Het geven van een tweede leven aan kleding klinkt als het duurzaamste wat je kunt doen, maar is dat wel zo? Want die talloze pakketten moeten – als je online koopt – worden verscheept. En kopen we ook daadwerkelijk minder nieuwe kleding als we vintage kopen?

We vroegen het aan modejournalist Susan Sjouwerman van Instagramaccount Modeconomie, die onlangs in dit thema dook. Ook gingen we in gesprek met de Senior Director of Sustainability Marianne Gybels van Vinted. Hoe kijkt zij als grote speler in de online resale-markt naar de impact van vintage kleding?

Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.

Is tweedehands shoppen wel zo duurzaam?

Als we die vraag stellen aan Gybels van Vinted, betoogt ze direct van wel – althans, dat het in ieder geval duurzamer is dan nieuwe mode. “Dit jaar lanceerden we ons eerste Climate Impact Report, waaruit blijkt dat tweedehands kopen op Vinted gemiddeld een betere keuze is voor het klimaat dan nieuw kopen. Per item dat je koopt, wordt er gemiddeld 1,8 kg CO2 vermeden, zelfs als we rekening houden met de uitstoot die het verzenden van artikelen veroorzaakt.”

Susan Sjouwerman beaamt dit, maar stelt daarbij wel terecht dat er nog niet veel onderzoek naar dit thema is gedaan. “Uit een beperkt aantal onderzoeken kun je zeker concluderen dat tweedehands kopen duurzamer is dan iets nieuw kopen. Logisch ook, want je hebt niet te maken met de milieu-impact van de productie van een nieuw kledingstuk.”

Een tweede leven

We kunnen dus op basis van deze informatie concluderen dat tweedehands kleding inderdaad duurzamer is dan nieuwe kleding kopen. Maar dat betekent niet dat het per definitie ook duurzaam is. De kleding krijgt immers een ’tweede leven’, maar wordt tweedehands kleding uiteindelijk wel meer gedragen dan kleding die nooit wordt doorverkocht?

“Ik denk dat dat saldo wel positief is”, stelt Sjouwerman, “maar het aantal dagen dat een tweedehands kledingstuk nog gedragen wordt, valt in de praktijk denk ik tegen. Uit het onderzoek van Vinted blijkt dat ruim de helft van de kopers niet van plan is het tweedehands product langer dan één of twee jaar te dragen.” Bovendien betekent het feit dat tweedehands shoppen populair is, niet dat het óók overproductie en overconsumptie tegengaat; het kopen van één tweedehands item zorgt er niet voor dat er ook één item minder nieuw wordt geproduceerd. “De groei van de ’tweedehands markt’ heeft er helaas nog niet toe geleid dat er minder nieuwe kleding wordt geproduceerd en gekocht”, stelt Sjouwerman. “En als we dat niet weten te realiseren, zal ook de hoeveelheid textielafval niet of nauwelijks afnemen.”

Minder nieuwe kleding

Wel blijkt uit het Vinted-rapport dat het aanschaffen van nieuwe stukken minder wordt bevorderd doordat we vaker tweedehands winkelen. Zo stelt Gybels: “Uit het rapport blijkt dat ten minste 39 procent van de transacties op Vinted een nieuw item ‘verving’, wat betekent dat de aankoop van een nieuw item werd vermeden. Uiteindelijk is ons doel: maak van tweedehands een eerste keuze, om verspilling tegen te gaan. Het gebruik van bestaande spullen wordt zo per definitie vergroot. We proberen mensen te helpen de waarde van hun spullen in te zien en de levenscyclus te verlengen, en wellicht zo ook wat te verdienen. ”

Dit kan op Vinted sinds kort met een authenticiteitscheck, waardoor je zeker weet dat items echt zijn als je een duurder kledingstuk koopt. “Om tweedehands wereldwijd de eerste keuze te maken, is een nadruk op authenticiteit en vertrouwen belangrijk”, vertelt Gybels. “De introductie van deze service is een cruciale stap om drempels voor tweedehands winkelen weg te nemen en kopers meer vertrouwen te geven in tweedehands artikelen, ongeacht de prijs.”

Het grootste nadeel

Aan het kopen van tweedehands kleding zit echter ook een nadeel. Als mensen tweedehands shoppen, kopen ze veel makkelijker iets. Daardoor kunnen ze per saldo soms meer aanschaffen. En daar komt de negatieve milieu-impact van het versturen van talloze pakketten dan nog bovenop.

“Het is een feit dat leveringen de grootste negatieve impact hebben”, stelt Gybels. “Iets wat daartegen helpt, is het actief aanbieden van afhaalpunten. Het rapport laat zien dat deze aanpak de negatieve impact gedeeltelijk verzacht. De bezorging vond bij bijna driekwart (73 procent) van de transacties in 2021 plaats bij een afhaalpunt. Dit droeg bij aan een aanzienlijk lagere uitstoot (maar liefst 62 procent minder) in vergelijking met thuisbezorging.” Dit komt omdat afhaalpunten de verzendemissies van meerdere bestellingen in één enkele rit combineert. “Thuisbezorging betekent langere routes en gemiste leveringen en daarmee hogere emissies”, aldus Gybels.

Maar daarbij moet een grote kanttekening worden geplaatst, stelt Sjouwerman. “Als je als consument constant shopt op Vinted en aankopen weinig draagt en/of snel weer verkoopt op het platform, dan is er van de milieuvoordelen op een gegeven moment weinig meer over. Tweedehandsplatforms zijn zo gebouwd dat je eindeloos kunt scrollen door het aanbod. De drempel om iets te kopen is laag. Je moet als consument stevig in je schoenen staan om je koopgedrag te beperken. Zeker omdat je het gevoel kan hebben dat het allemaal wel kan ‘omdat het duurzamer is’.”

Fast fashion op tweedehandsplatformen

Daarbovenop komt het vraagstuk rondom de impact van het kopen van fast fashion op tweedehands platformen. Want hoe duurzaam is dat eigenlijk? “Fast fashion-items op een tweedehands platform blijven niet onder ideale omstandigheden gemaakt. Dan denk ik niet alleen aan de milieudruk, maar ook aan hoe de makers behandeld en betaald zijn. Idealiter koop je juist de merken tweedehands waarvan je weet dat ze op een mens- en milieuvriendelijke manier produceren (en daarmee kun je een hoop geld besparen).

Het internationale resale platform Vestiaire Collective kondigde aan hun verbod op fast fashion uit te breiden, om inspanningen tegen afval in de mode-industrie te versterken. Eerder gold het verbod al voor merken als Boohoo, Pretty Little Thing, Asos en Shein, maar nu worden ook merken als Gap, Zara, Urban Outfitters, Uniqlo, Mango en H&M permanent verbannen. Deze stap maakt deel uit van Vestiaire’s doel om niet-duurzame praktijken te bestrijden. En om alle fast fashion merken van het platform te verwijderen in een poging om de hoge productie en afval in de mode-industrie aan te pakken.

Tips voor duurzamer tweedehands shoppen

Met dit alles in overweging genomen, is tweedehands kleding kopen nog steeds beter voor het milieu (het zit ‘m in die ‘er’) dan het kopen van nieuwe kleding. “Ook al komt er uitstoot bij kijken, een tweedehands aankoop is nog steeds minder vervuilend”, stelt Sjouwerman. Wat je kunt doen om het kopen van vintage kleding zo duurzaam mogelijk te houden? Sjouwerman: “Shop weloverwogen, en met mate.” Gybels: “In het algemeen begint slimmer consumptiegedrag bij jezelf. Vraag jezelf af: heb ik het nodig? Waarom wil ik het? En ga ik het veel dragen?” En daar sluiten wij ons volledig bij aan.