Waarom worden beroemde vrouwen zo naar beneden gehaald?

Eline Cordie is freelance journalist en scenarioschrijver. Momenteel werkt ze aan meerdere projecten, waaronder een tv-serie en een speelfilm. Ze woont in Amsterdam-Noord met haar gezin. Voor Vogue.nl ontleedt ze verschillende media. Dit keer duikt ze in de verschuiving van de publieke perceptie die deze zomer beroemde vrouwen als Jennifer Lopez en Blake Lively trof.

Tone shift beroemde vrouwen

In het medialandschap ben je je leven als celebrity nooit zeker. Het ene moment word je nog aanbeden en ligt de wereld aan je voeten, en het volgende moment krijg je een stortvloed aan drek over je heen. Om met de onsterfelijke woorden van Heidi Project Runway Klum te spreken: ‘One moment you are in, and the next you are out.’

Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.

Het overkwam Jennifer Lopez en Blake Lively deze zomer, beiden megasterren wier status lange tijd onaantastbaar leek. Tot het internet opeens massaal over ze heen viel. Waar komt deze tone shift, oftewel een verschuiving in de publieke perceptie, toch vandaan? En waarom lijkt deze vooral vrouwen te treffen?

Het annus horribilis van Jennifer Lopez

Dit jaar gaat voor Jennifer Lopez zowel zakelijk als persoonlijk waarschijnlijk de boeken in als een annus horribilis. Ze bracht na negen jaar een nieuw album uit (This Is Me… Now) dat roemloos ten onder ging. De bijbehorende wereldtour verkocht slecht, werd gerebrand als greatest hits-show en toen toch maar afgeblazen. De door haarzelf gefinancierde musicalfilm rondom het album en haar liefdesleven, This Is Me… Now: A Love Story, werd lauw ontvangen. Net als de gelijktijdig uitgebrachte documentaire The Greatest Love Story Never Told. Die over het maakproces van de film en de hereniging met grote liefde Ben Affleck gaat.

Tot overmaat van ramp werd onlangs ook nog bekend dat Bennifer 2.0 definitief voorbij is: na twee jaar huwelijk vroeg Lopez een scheiding aan. In 2019 was ze nog op het hoogtepunt van haar carrière. Ze werd geprezen om haar rol in de film Hustlers en oogstte bewondering toen ze in datzelfde jaar tijdens een modeshow van Versace over de catwalk liep in de jungle-jurk die haar in 2000 in één klap wereldberoemd maakte. Nu lijkt er echter een flinke vibe shift te zijn omtrent Lopez. Vooral op TikTok is men kritisch dat ze ‘niet authentiek’ zou zijn en haar bescheiden afkomst uit de Bronx flink overdrijft om meer ‘relatable’ over te komen. Met name een fragment uit de documentaire waarin ze ernstig in de spiegel kijkt en herinneringen ophaalt aan haar jeugd in de Bronx, bracht een eindeloze stroom spottende video’s voort.

Blakelash

Nog iemand die het momenteel zwaar te verduren heeft is voormalig Gossip Girl– actrice Blake Lively. De pr-campagne rondom haar nieuwe film It Ends With Us had een inkopper moeten zijn, maar draaide uit op een fiasco. Een korte samenvatting van de ‘Blakelash’: eerst waren er de geruchten dat het niet zou boteren tussen Lively en haar tegenspeler en daarnaast regisseur van de film, Justin Baldoni.

Daarna volgde de kritiek dat ze ‘te luchtig’ zou doen over het onderwerp van de film, namelijk huiselijk geweld, en serieuzere vragen hieromtrent afwimpelde. Kort daarna postte journaliste Kjersti Flaa een interview dat ze deed met Lively uit 2016, getiteld The Blake Lively interview that made me want to quit my job. In de ongemakkelijke video (die inmiddels meer dan een miljoen keer is bekeken) feliciteert Flaa Lively, die zichtbaar zwanger is, met haar ‘little bump’. Lively lijkt geïrriteerd door de opmerking en feliciteert Flaa op sarcastische toon met háár ‘little bump’, ondanks dat Flaa overduidelijk niet zwanger is. Daarna volgde nog veel meer kritiek op Lively.

Publieke lynchpartij

De gretigheid en schadenfreude waarmee men deze vrouwen naar beneden haalt doet denken aan ‘Hathahate’, oftewel een periode rond 2010, toen actrice Anne Hathaway massaal werd uitgekotst door het internet vlak na het winnen van een Oscar voor haar rol in de film Les Misérables. Ze zou ‘te serieus’ zijn en ‘te graag willen’.

Haar imago liep daardoor zoveel schade op dat ze lange tijd moeite had om aan werk te komen. Ook Lively schijnt, weliswaar volgens de niet al te betrouwbare Daily Mail, te vrezen voor haar carrière. Nu zitten zowel zij als Lopez prima in de slappe was, dus ze zullen niet snel aan de bedelstaf raken. Maar of ze zo’n publieke lynchpartij verdienen?

Vakkundig geconstrueerd imago

Laat ik voorop stellen dat uiteraard niemand van ons weet of Lopez dan wel Lively werkelijk aardige mensen zijn. Vergeet niet dat de imago’s van sterren van dit kaliber zorgvuldig worden geconstrueerd door een team van professionals, die dag en nacht werken om zelfs de onuitstaanbaarste Hollywooddraak zo sympathiek mogelijk te laten lijken.

In het interview uit 2016 komt Lively inderdaad onbeschoft over. Maar dat zou er ook mee te maken kunnen hebben dat ze die dag waarschijnlijk tientallen interviews moest geven waarin haar keer op keer dezelfde (saaie) vragen werden gesteld. Ik wil haar gedrag niet vergoelijken, maar ik snap best dat je daar chagrijnig van wordt. De hele toestand wekt de indruk dat men staat te springen om Lively kapot te maken. Waarom toch?

Een misogyn tintje

Naar mijn idee zit er absoluut een misogyn tintje aan dit soort internet takedowns van beroemde vrouwen. De lat ligt voor vrouwelijke sterren vele malen hoger dan voor hun mannelijke collega’s, zo hoog dat eigenlijk niemand eraan kan voldoen. Het publiek verlangt van hen dat ze altijd aardig en vrolijk zijn, naast natuurlijk bloedmooi (maar niet té, want niet relatable) en succesvol, zonder daarbij hun bescheidenheid te verliezen. Ze mogen best ambitieus zijn maar we mogen er niet te veel van merken, ze moeten niet ‘te graag willen’. Hun ‘misstappen’ worden hen – zie het voorbeeld van Hathaway – vaak nog jarenlang verweten en hebben soms zeer schadelijke gevolgen voor hun carrière.

Ordinaire jaloezie

De tweede oorzaak is mijns inziens vrij ongecompliceerd: ordinaire jaloezie. Lopez is al decennialang succesvol en ziet er op haar 55e nog even knap uit als 20 jaar geleden. Lively is gezegend met een goddelijke haardos en is een gelukkig getrouwde moeder van vier kinderen – plus het geld klotst tegen de plinten. Simpel gezegd kunnen de mensen dat niet uitstaan, in elk geval niet van (beroemde) vrouwen. En dus kunnen ze niet wachten om ze eens lekker door het slijk te halen.

Of de controverse rondom beiden hun carrière echt tot een einde zal brengen, durf ik niet te voorspellen. Maar ik gok van niet. Dit is, helaas, een fase die alle beroemde vrouwen moet doorstaan. Een natuurwet, bijna: what goes up, must come down. Ook deze shit storm zal waarschijnlijk weer overwaaien. Want er is één ding waar het publiek nog meer van houdt dan van een internet takedown. En dat is een glorieuze comeback.