Hoe kan ik me minder aantrekken van wat anderen denken?

Voordat 2025 begon, had ik al besloten om mijn IDGAF-era in te gaan. Ik ben altijd een vrij zelfbewust persoon geweest – en als het niet zelfbewust is, dan wel bezorgd over wat anderen denken. Vaak rijst de vraag of deze eigenschap misschien een remmende werking heeft gehad. In grote groepen blijf ik bijvoorbeeld stil en houd ik mijn mening soms voor me. Er is angst om anderen te irriteren door voor mezelf te kiezen, en meer dan eens heeft iemand mij een ‘pleaser’ genoemd. Deze eigenschappen bevallen niet – ze zijn niet nuttig of plezierig – en eindelijk is het tijd om er afscheid van te nemen.”

De innerlijke criticus vervangen

Maar ‘minder aantrekken van wat anderen denken’ is niet zo simpel als het besluit nemen en er vanaf dat moment naar leven. Ik heb het al geprobeerd, en gefaald. Laatst annuleerde ik een afspraak omdat ik moe was en zat ik urenlang met een schuldgevoel. Ik wil ook niet opeens kil of ongevoelig worden. Ik wil eerder uitvinden hoe ik de ruis dat me niet helpt, kan negeren. Uiteindelijk tikt de tijd voor ons allemaal door. Op mijn sterfbed zal ik waarschijnlijk niet nadenken over mijn Instagram-feed of dat zine-project uit 2018 dat ik halverwege liet liggen.

Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.

Ik besloot Daniel Glaser te bellen. Hij is een gerenommeerde neuroloog en heeft uitgebreid geschreven over hoe neurobiologie menselijk gedrag beïnvloedt. Hij vertelde dat ik het helemaal verkeerd aanpak. Het is niet dat ik mezelf iets aantrek van wat anderen denken, want ik weet niet wat zij denken. In plaats daarvan vertel ik mezelf verhalen over wat zij denken – en die verhalen zijn negatief.

“Ik heb een persoon in mijn hoofd die ik ‘de criticus’ of ‘de redacteur’ noem, en op mijn slechtste momenten ben ik enorm goed in het verzinnen van iemand die het meest kritisch is op mijn prestaties”, legt Glaser uit. “Als soort zijn we geëvolueerd om verhalen over onszelf te maken, om narratieven te creëren. We maken dingen echt, en die dingen beïnvloeden vervolgens ons gedrag.”

Het ‘liking gap’-effect

Misschien denk je nu: maar wat als mijn innerlijke criticus gelijk heeft? Waarschijnlijk niet (tenzij je constant wordt omringd door onaardige mensen). Een beroemde academische studie uit 2018 ontdekte dat we in bijna al onze sociale interacties systematisch onderschatten hoeveel anderen ons mogen. Dit wordt vaak de liking gap genoemd en betekent dat mensen niet, zoals jij misschien denkt, constant met afschuw naar je kijken omdat je pony er vreemd uitziet of omdat je op een rare manier lachte tijdens een vergadering zeven weken geleden. Die negatieve gedachten komen – schrik niet – uit jezelf.

Piekeren over gênante dingen

Toch heeft het bewustzijn van wat anderen denken ons als soort goed gediend, zegt Glaser. Mensen zijn sociale wezens, en het is nuttig om aandacht te besteden aan waar anderen op letten. (Niemand wil die persoon zijn die de sfeer niet aanvoelt.) Maar als je ’s nachts wakker ligt, piekerend over gênante dingen die je tijdens het diner zei, wees dan niet bang om wat zelfbedrog toe te passen. Herinner je je nog dat je geweldige dingen zei tijdens het diner? En eigenlijk vond iedereen je hilarisch.

Je hoeft je innerlijke criticus dus niet uit te schakelen, je moet hem gewoon een beetje herschrijven.