dit-is-de-microgewoonte-die-mijn-cortisolspiegel-direct-verlaagt-342570
©Spotlight

Wie op zoek is naar een snelle manier om de cortisolspiegel te verlagen, hoeft niet ver te zoeken. Een simpele handeling kan al zorgen voor directe ontspanning. Zo werd dit mijn favoriete microgewoonte om echt tot rust te komen.

Continu overprikkeld

Ik klaag voortdurend dat mijn dagen te kort zijn (en dat is ook zo), maar toch breng ik dagelijks zo’n drie uur door op mijn telefoon. Niet eens omdat ik rustig op de bank zit te scrollen op Instagram, maar door een aaneenschakeling van kleine (maar té veel) momentjes waarop ik mijn telefoon erbij pak: als ik voor een rood stoplicht sta, soms zelfs al lopend, in de metro onderweg naar mijn werk, in een wachtruimte, vlak voor het slapengaan.

Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.

Je zou kunnen zeggen dat ik het punt heb bereikt waarop ik niet meer kan ‘nietsdoen’ en meteen naar mijn telefoon grijp zodra ik even niks te doen heb. Snelle en goedkope dopamine. Mijn brein is continu overprikkeld (zoals bij het merendeel van de mensen tegenwoordig) en op momenten waarop ik verplicht – zoals tijdens een lange vlucht – of bewust – zoals tijdens een etentje met vriendinnen waarbij niemand de telefoon erbij pakt – offline ben, merk ik hoe mijn lichaam en hoofd meteen ontspannen.

Cortisolspiegel verlagen met vliegtuigmodus

Die niet-connectie is het enige dat vrijwel direct mijn cortisolspiegel verlaagt. Zozeer zelfs dat ik tijdens de afgelopen twee lange vluchten bewust geen gebruik heb gemaakt van de wifi aan boord. Zo voorkwam ik dat binnenkomende WhatsAppjes dat zeldzame moment van totale ontspanning zouden verstoren. In plaats daarvan keek ik films zonder tussendoor mijn telefoon erbij te pakken, las ik een boek of viel ik rustig in slaap.

Aangezien ik niet mijn hele leven op lange vluchten kan doorbrengen om te ontspannen, besloot ik die microgewoonte – mijn telefoon op vliegtuigmodus zetten – bewust in mijn dagelijkse routine in te bouwen. Ik weet dat sommige mensen apps verwijderen en alleen opnieuw installeren wanneer ze ze echt nodig hebben, om zo meer weerstand te bieden tegen slechte gewoonten, maar ik geef de voorkeur aan mini-ontkoppel-momenten verspreid over de dag. Bijvoorbeeld wanneer ik geconcentreerd moet werken, onderweg in de metro zodat ik rustig kan lezen, of als ik thuiskom – en dan probeer ik mijn man en kinderen ook mee te krijgen om samen ongestoord tijd door te brengen.

Psycholoog Brígida H. Madsen bevestigt dat dit werkt: “We worden de hele dag door gebombardeerd met telefoontjes, meldingen, berichten en e-mails… Dat houdt ons in een constante staat van alertheid en hyperconnectiviteit. De vliegtuigmodus op bepaalde momenten van de dag inschakelen kan een geweldige manier zijn om overprikkeling te verminderen, de concentratie te verbeteren en stress te verlagen. Vliegtuigmodus helpt om echte pauzes te creëren, waardoor je zonder schuldgevoel even echt kunt ontkoppelen”, legt ze uit.

Verleiding weerstaan

Op papier lijkt het simpel om je telefoon op vliegtuigmodus te zetten, maar net zo makkelijk is het om toch weer toe te geven aan de verleiding om het uit te schakelen en eindeloos te scrollen of berichten te beantwoorden. Daarom vraagt het aanleren van deze gewoonte enige inspanning: zoals James Clear, bedenker van het concept ‘atomic habits’, adviseert, moet je het jezelf zo makkelijk, aantrekkelijk en leuk mogelijk maken.

Een optie: zet je telefoon op vliegtuigmodus en begin direct met een activiteit waarbij je in een flowtoestand komt – een staat van maximale motivatie waarin je de tijd vergeet (denk aan: lezen, schilderen, breien). Zoals Brígida H. Madsen benadrukt, helpt het ook enorm om je telefoon uit zicht te leggen en goed voor ogen te houden waarom je offline wil zijn. “De verleiding om toch weer je WhatsApp te checken of door social media te scrollen wordt veel kleiner als je weet waarvoor je het doet. Bijvoorbeeld: als je ongestoord wil genieten van een lunch met vrienden of écht aanwezig wil zijn tijdens momenten met je familie, houd je het veel makkelijker vol.”

Sandwichtechniek voor nieuwe gewoonten 

Gewoontespecialisten raden een beproefde methode aan om nieuwe gewoonten succesvol in je leven te integreren: de sandwichtechniek. Daarbij plaats je een nieuwe gewoonte tussen twee bestaande gewoonten – zoals twee boterhammen die het beleg op hun plek houden. In het geval van de mini-ontkoppel-momenten zou dat er zo uitzien: je checkt even wat nodig is op je telefoon, schakelt de vliegtuigmodus in en doet vervolgens iets zonder telefoon, zoals lezen, schilderen of rusten. Daarna zet je de vliegtuigmodus weer uit.

Het idee is om die nieuwe gewoonte te omringen met twee activiteiten die je al leuk vindt, zodat je brein minder weerstand voelt en makkelijker in die nieuwe flow komt. Langzaam maar zeker wordt het een automatisme. En geloof ons: je brein (én je cortisolspiegel) zullen je dankbaar zijn.