minder-haar-in-de-herfst-lees-hier-alles-wat-je-moet-weten-over-seizoensgebonden-haaruitval-315761
©Stefano Galuzzi, Vogue Nederland, juni 2024

In de herfst laten niet alleen de bomen hun bladeren vallen – Sommigen merken dat hun haar ook begint uit te vallen. “Elke herfst klagen patiënten in onze praktijk meer en meer over seizoensgebonden haaruitval,” vertelt Dr. Christian Merkel van het Skin and Laser Center in München aan Vogue Germany.

De haarcyclus

Als jij ook merkt dat je haar meer uitvalt dan normaal nu de dagen korter worden, maak je dan geen zorgen: het aantal haren dat uitvalt is vaak gewoon een onschuldig onderdeel van het natuurlijke vernieuwingsproces – net als de seizoenen zelf. “Haar groeit in een vaste cyclus,” zegt Merkel. “Groei over meerdere jaren wordt de anagene fase genoemd. Daarna komt het haar in de catagene fase. Binnen een paar weken laten de haren los van de hoofdhuid en vallen ze uiteindelijk uit. In de telogene fase herstellen de wortels zich, voordat de cyclus opnieuw begint.”

Door deze cyclus verliezen we zo’n 100 tot 200 haren per dag, maar in de herfst hebben we de neiging om er nog meer te verliezen. “Evolutionair gezien is ons haar een deel van onze vacht. Daarom is er ook een uitvalcyclus,” zegt Merkel.

Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.

Seizoensgebonden haaruitval

Het is aannemelijk dat seizoensgebonden haaruitval genetisch bepaald is. Volgens Merkel zijn de precieze oorzaken echter onduidelijk. “Sommige wetenschappers gaan ervan uit dat er in de zomer meer haar in de groeifase is, omdat we meer bescherming tegen de zon nodig hebben,” zegt hij. Omdat dit in de herfst niet meer zo nodig is, kan het lichaam nu meer haar omzetten naar de uitvalfase.

Natuurlijk zullen de haren die uitvallen door de wisseling van de seizoenen weer aangroeien – we hebben ze de volgende zomer weer nodig als de zon ondergaat. Maar als je meer haaruitval hebt dan normaal lijkt, kan het geen kwaad om dit door een arts te laten controleren. Vooral als de haaruitval langer duurt dan de herfst.

Redenen voor haaruitval

“In de meeste gevallen zijn erfelijke factoren (alopecia androgenetica) verantwoordelijk voor haaruitval”, zegt dr. Emi Arpa, dermatoloog in Berlijn. “Bij mannen is dit te zien aan de terugwijkende haarlijn en aan de achterkant van het hoofd. Bij vrouwen wordt het haar rond de kruin van het hoofd dunner.”

Haaruitval kan ook tal van andere oorzaken hebben naast seizoensgebonden en genetische factoren. “Alleen een arts kan deze vaststellen,” zegt Arpa. “De haarcyclus is over het algemeen erg gevoelig voor externe omstandigheden, zoals de druk van hoofddeksels en spanning van strakke vlechten, maar ook interne factoren.”

Volgens Arpa kunnen interne factoren bestaan uit hormonale schommelingen als gevolg van anticonceptie, zwangerschap of perimenopauze. Het kan ook door stress komen: “Onze geest en ons lichaam, inclusief onze huid, zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden,” zegt Arpa. “Stress beïnvloedt de bloedstroom naar de hoofdhuid door bepaalde hormonen en signaalstoffen.” De bloedstroom is essentieel voor de toevoer van voedingsstoffen naar de haarwortels en de haargroei.

De beste voedingsmiddelen om haaruitval te voorkomen

“Voedingstekorten kunnen ook leiden tot haaruitval,” zegt Arpa. Wat je eet is dus cruciaal voor vol haar. Daarom raadt de arts aan om voedingsmiddelen te eten die rijk zijn aan ijzer, omega-3 vetzuren, zink, biotine, selenium en vitamine B5 voor een gezonde haargroei. “Eiwitten en antioxidanten hebben ook voordelen voor het haar,” zegt de dermatoloog. Hieronder vind je een lijst met haar favoriete voedingsmiddelen voor gezond haar:

  1. Peulvruchten en eiergerechten voor eiwitten
  2. Noten voor omega-3 vetzuren en vitamine E
  3. Havermout voor ijzer, zink en biotine
  4. Zalm voor omega-3 vetzuren
  5. Abrikozen voor vitamine B5
  6. Tomaten, bosbessen, papaja en peulvruchten voor antioxidanten

Voedingssupplementen

Het kan verleidelijk zijn om een voedingssupplement tegen haaruitval te nemen, maar Arpa raadt het af om dit te doen zonder eerst een medisch onderzoek te hebben ondergaan. “Als je geen ziektes hebt en evenwichtig eet, krijg je alle voedingsstoffen, vitaminen en mineralen binnen die je lichaam nodig heeft,” zegt ze. “Een teveel is onnodig en zal niet plotseling meer haar doen groeien.”

In het geval van onverklaarbare haaruitval raadt de expert daarom als allereerste stap een bloedonderzoek aan waarbij de schildklier, vitaminebalans, ijzerstatus, mineralen, sporenelementen, elektrolyten en hormonen in het lichaam worden onderzocht: “Als er een tekort wordt gevonden, moet dit worden aangepakt met de juiste voedingssupplementen,” zegt ze, waarbij ze opmerkt dat het nemen van vitamines als preventieve maatregel misschien niet effectief is.

“Tenzij je de oorzaak weet – bijvoorbeeld dat je bepaalde tekorten in je voeding hebt – is het beter om gewoon evenwichtig te eten om dit direct tegen te gaan dan om supplementen te nemen.” Het is ook goed om te weten dat sommige voedingsstoffen uit supplementen helemaal niet worden opgenomen in het maag-darmkanaal.

De beste behandelingen voor haargroei

IV-infusen voor haargroei

Sommige artsen bieden infusen aan, ook wel vitamine-infusen genoemd. Met infusen weet je zeker dat de voedingsstoffen in de bloedbaan terechtkomen. Eveline Urselmann, een arts voor esthetische geneeskunde en eigenaar van twee praktijken in Hamburg, legt uit: “We bieden verschillende infusen aan om haaruitval tegen te gaan. Zo zijn er ‘voorgedefinieerde’ infusen en infusen die we individueel kunnen aanpassen na afname van een bloedmonster.”

PRP voor haargroei

Over bloed gesproken: dit speelt niet alleen een sleutelrol in de diagnostiek, maar ook in de behandeling. Een zogenaamde PRP-behandeling is bijzonder effectief bij haaruitval. “PRP staat voor bloedplaatjesrijk plasma en wordt gewonnen uit het bloed van de behandelde persoon”, legt Uselman uit. “Voor de behandeling wordt bloed afgenomen en gecentrifugeerd om het te scheiden in drie delen: rode bloedcellen, witte bloedcellen en goudgeel plasma. Alleen het plasma wordt met fijne naalden in de hoofdhuid geïnjecteerd, precies op de plek waar het haar dunner wordt,” legt ze uit.

De groeifactoren in het plasma stimuleren de vorming van nieuwe kleine bloedvaatjes rond de haarwortels, zodat deze weer beter van voedingsstoffen worden voorzien. Het plasma heeft ook een ontstekingsremmende en antioxiderende werking, waardoor de omstandigheden perfect zijn voor nieuwe haargroei.

Om effectief te zijn, moet de behandeling als kuur worden uitgevoerd: Urselmann adviseert zes sessies met een interval van vier weken voor een behandelperiode van zes maanden. De effectiviteit is wetenschappelijk bewezen, maar alleen tegen erfelijke en circulaire haaruitval. “Hier zijn duidelijke studies over,” zegt ze. ”ik zie in de praktijk echter vaak dat patiënten die andere triggers achter hun haaruitval hebben, zoals stress, tekorten aan voedingsstoffen of een ernstige virusinfectie zoals Covid, bijzonder goed reageren op de procedure.”

Volgens de expert is het ook belangrijk om de behandeling regelmatig te vernieuwen: “Minstens één keer per zes maanden – bij voorkeur zolang het nog werkt en niet alleen wanneer het haar weer begint uit te vallen. Voorkomen is altijd beter dan ingrijpen, mits je het je financieel kunt veroorloven.”

Medicijnen voor haargroei

Als uit je bloedonderzoek blijkt dat de haaruitval erfelijk is, raden alle drie de artsen naast PRP ook medicatie aan. “Bij androgene haaruitval verschrompelen de haarzakjes en krimpen de bloedvaten die het haar van voedingsstoffen voorzien. Het geneesmiddel minoxidil werkt precies op dit punt, verwijdt de bloedvaten en verhelpt zo het tekort in de toevoer naar de haarwortel door de vasculaire bloedstroom te verhogen,” legt Arpa uit.

Minoxidil kan zowel door mannen als vrouwen worden gebruikt. Het is verkrijgbaar als schuim en als oplossing en wordt plaatselijk op de hoofdhuid aangebracht. Het bekendste merkproduct is natuurlijk Rogaine, maar het actieve ingrediënt is ook verkrijgbaar bij andere bedrijven met dezelfde effectiviteit voor minder geld.

Finasteride, het geneesmiddel tegen haaruitval, is in de Verenigde Staten ook goedgekeurd voor mannen en vrouwen. “Het grijpt diep in de stofwisseling in en remt de zogenaamde 5-alpha-reductase in de cellen, die verantwoordelijk is voor de omzetting van het geslachtshormoon testosteron in het actievere dihydrotestosteron (DHT). Bij kinderen is dit verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de mannelijke geslachtsorganen, maar ook voor de groei van lichaamshaar en haaruitval op het hoofd,” legt Arpa uit.

De lijst met mogelijke bijwerkingen van Finasteride is lang. Ze variëren van erectiestoornissen bij mannen tot borstkanker bij vrouwen en ernstige depressie bij beiden. Daarom mag het alleen worden voorgeschreven nadat patiënten zorgvuldig zijn geïnformeerd over deze bijwerkingen.

LED-lampen voor haargroei

LED-helmen, vergelijkbaar met de populaire maskers, worden ook geprezen op sociale media als de nieuwste remedie tegen haaruitval. Merkel legt uit: “De hoofdhuid profiteert ook van het ontstekingsremmende effect van licht, dat bewezen is voor gebruik op het gezicht. De haarwortels liggen echter enkele millimeters diep in de hoofdhuid, dus het is de vraag of het licht deze daadwerkelijk bereikt en de haargroei stimuleert, zoals de fabrikanten beloven. Hier zijn nog geen onderzoeken naar gedaan. Ze zegt dat je je misschien beter kunt richten op een andere circulatieversterker die helemaal niets kost: hoofdhuidmassages in de ochtend en avond, bij voorkeur met rozemarijnolie.

Cafeïne voor haargroei

Haargroeimiddelen met cafeïne zijn verkrijgbaar in elke drogisterij en zijn volkomen onschadelijk. “Cafeïne stimuleert de bloedsomloop, maar om het effectief te laten zijn, moet je het lang genoeg laten inwerken,” zegt Arpa.

Dit betekent dat serums en haartonics met cafeïne effectiever zijn dan shampoos. “Studies hebben onder laboratoriumomstandigheden aangetoond dat cafeïne de haarwortels stimuleert en versterkt. Er moet echter ook worden vermeld dat er onvoldoende onderzoek is gedaan om te bepalen of hetzelfde resultaat kan worden bereikt onder reële omstandigheden.” Naast cafeïne wordt ook het aminozuur arginine aangetroffen in tal van haaruitvalproducten. Het zou vergelijkbare stimulerende eigenschappen hebben.

Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd door Vogue Germany.