Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.

“Een huidallergie is een reactie van de huid, in werking gezet door je afweersysteem”, legt Sacha Sommers, head of skintherapy bij Doctors at Soap uit. Sommers stelt dat een allergische reactie op make-up of skincare ontstaat door een overgevoeligheid voor bepaalde stoffen van buitenaf, allergenen genoemd. “Het afweersysteem is eigenlijk bedoeld om ziekteverwekkers op te ruimen die niet in het lichaam thuishoren. Echter kan het dus ook reageren op andere allergenen, waardoor een allergie kan ontstaan”, legt de huidtherapeut uit.

Holistisch huidtherapeut en eigenaar van Skin Therapy Jolien Schepers kijkt verder dan alleen de huid. “Als we naar allergische reacties op de huid kijken, heeft dit vooral te maken met hoe je in het leven staat en hoe je stresshormoon en collageenopbouw is”, stelt Schepers. “Een allergische reactie reflecteert dus op alle blokkades in je lichaam.”

Check de ingrediëntenlijst

Van der Bent: “Als het op cosmetica aankomt, zijn parfums één van de meest voorkomende oorzaken van een contactallergie. Daarnaast kunnen ook conserveermiddelen zoals formaldehyde en parabenen contacteczeem veroorzaken.” Schepers sluit zich aan bij het gevaar van de laatstgenoemde stof. “Het gaat vooral om het constant triggeren van de huid met parabenen of synthetische geurstoffen, verwerkt in veel cosmeticaproducten. Op een gegeven moment explodeert het tot een reactie op de huid.”

Dit kan ook te maken hebben met een te sterke concentratie van bijvoorbeeld vitamine C of hyaluronzuur in een product. “Het belangrijkste is dat je oppast met hele sterke actieve werkstoffen in skincare”, aldus Schepers. Het gebruiken van vitamine C of hyaluronzuur is dus niet per definitie slecht, maar dagelijks gebruik is niet nodig. Ook waarschuwt dermatoloog Van der Bent voor formaldehyde hars – vaak in nagellak te vinden – en paraphenyleendiamine (PPD, een bestanddeel van haarverf en zwarte henna), dat heftige allergische reacties kan veroorzaken (en daar weet Lisa Goudsmit, Vogue’s head of digital, alles van). Ook Lanoline (wolvet), een ingrediënt dat een crème beter ‘smeerbaar’ maakt, of schuimmakers als cocamidopropylbetaine, zijn frequente boosdoeners.

Skincare en make-up op basis van je huidtype

Volgens Sommers is het vooral belangrijk om een (skincare- of make-up)product te kiezen dat bij jouw huidtype past en dat je huidconditie en barrière aansterkt. “Iemand met een droge huid of een huid met een huidaandoening zoals eczeem, ichthyosis of psoriasis, heeft een grotere kans op het ontwikkelen van reacties voor bepaalde ‘allergene’ ingrediënten.” Agressieve reinigers staan bovenaan haar lijstje van af te raden skincare.

“Het is opvallend hoeveel huidproblemen ontstaan door een cleanser die niet geschikt is voor een bepaald huidtype of irriterende ingrediënten bevat”, vult Sommers aan. “Er zijn veel agressieve cleansers die je huid wel schoonmaken, maar die je huid óók flink beschadigen.” Met als gevolg een droge, doffe en geïrriteerde huid.

Zie je door de bomen het bos niet meer? De Nederlandse Cosmetica Vereniging startte onlangs een wetenschappelijk onderbouwde vraagbaak voor alle cosmetica gerelateerde vragen en informatie. Een initiatief voor algemene vragen, alles over verschillende ingrediënten én de duurzaamheid van bepaalde producten.

Géén tienstappenroutine

Zowel Van der Bent als Schepers stelt dat qua skincare een acht-, negen- of soms wel tienstappenroutine niet nodig is. “De verslaving van een tienstappenroutine moet echt stoppen. Het is een hype”, vindt Schepers. Van der Bent: “Het is onnodig, duur en kan ook nog eens negatieve gevolgen hebben.” Beiden geven aan dat er bij het gebruik van zoveel producten een grotere kans is op vorming van allergieën.

Volgens Sommers is daarnaast de volgorde van je skincare essentieel. “Een ‘stap’ die veel mensen overslaan, is misschien wel de belangrijkste, namelijk het bepalen van je huidtype. Pas dan krijg je goede resultaten die passen bij je behoeftes.” Er gelden andere regels voor een wat vettere, drogere of gevoelige huid. “Je werkt van dun naar dikke consistentie, maar ook de basis speelt een rol: gebruik eerst producten op waterbasis, dan pas die op oliebasis.” Ze voegt eraan toe dat er voor serums of crèmes met actieve ingrediënten zoals vitamine C enkele extra regels zijn. “Zo moet je de producten gebruiken van lage pH-waarde naar een neutrale. Ook kun je de huid irriteren wanneer je actieve ingrediënten verkeerd gebruikt. Denk hierbij aan het combineren van retinol met andere actives.”

Een allergische reactie… en nu?

Schepers: “Helemaal niets. Even met rust laten. Vaak zoeken mensen naar oplossingen, waarmee ze hun stressgehalte verhogen en dat wil je precies níet hebben.” Reageert je huid anders dan normaal op een specifiek product? “Mijn advies is om er dan simpelweg mee te stoppen.” Van der Bent voegt er aan toe: “Als je twijfelt of je ergens op reageert is een ‘ROAT‘ altijd een optie.”

Niet zeker waar je reactie vandaan komt, en of het ook in jouw geval een allergische reactie op make-up of skincare is? Dan is een elleboogplooitest een goede optie, waarbij je bepaalde producten test op je elleboogplooi. “Het product wordt daarbij tweemaal daags aangebracht. Het is aan te raden dit een aantal dagen te herhalen. Treedt er geen reactie op? Dan kun je het product gebruiken. Mocht je twijfelen, dan kan er een plakproef worden gedaan bij de huisarts of dermatoloog”, aldus Sommers.

In mijn geval bood zowel de elleboogplooitest als de plakproef nog geen volledige uitkomst; waar ik naast cocaminepropylbetaïne nog meer allergisch voor ben, is nog onduidelijk. Cocaminepropylbetaïne is een ingrediënt dat vooral in shampoo zit, maar het is onvermijdelijk dat ik óók allergisch ben voor een ingrediënt dat in skincare- en make-upproducten zit. Momenteel reageert mijn huid extreem gevoelig op élk ingrediënt, maar dat is volgens Van der Bent gelukkig geen zeldzaamheid. Na contact met een allergeen kan de huidreactie (contactallergie) nog wekenlang aanhouden, elke irriterende prikkel voor de huid is dan namelijk een te veel. Over een paar weken maar weer testen, dus. Tot die tijd is een plens water in mijn gezicht de realiteit – mijn skincareroutine is nog nooit zo eenvoudig geweest.