gaat-zonnebrandcreme-echt-over-de-datum-deze-experts-hebben-het-antwoord-340627
©HEIN GIJSBERS, VOGUE NEDERLAND, JULI/AUGUSTUS 2022

We kunnen gerust zeggen dat we allemaal goed op de hoogte zijn van de basisprincipes van zonnebrandcrème. Gij zult elke dag een spf met factor 30 of hoger smeren. En dat je die zonnebrandcrème om de twee uur opnieuw moet aanbrengen. Maar iets wat vaak wordt genegeerd als het gaat om het veilig gebruiken van zonnebrandcrème, is dat kleine etiketje op de fles waarop de houdbaarheid staat vermeld.

Gaat zonnebrandcrème over de datum?

Het is normaal dat je een product niet wil verspillen, vooral als je niet kunt zien dat er iets mis mee is. Maar als je zonnebrandcrème – of een ander huidverzorgingsproduct in het algemeen – na de houdbaarheidsdatum gebruikt, kan dat grote gevolgen hebben. Hieronder leggen experts uit waarom iedereen de houdbaarheidsdatum serieus moet nemen en hoe je het meeste uit je favoriete zonnebrandcrèmes kunt halen voordat het tijd is om ze weg te gooien.

Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja. Er komt een tijd dat zelfs de beste zonnebrandcrèmes niet meer effectief zijn. Volgens Krupa Koestline, oprichter en hoofd cosmetische chemie bij KKT Labs, worden zonnebrandcrèmes beschouwd als receptvrije geneesmiddelen met specifieke testrichtlijnen die ze moeten volgen en waar ze zich aan moeten houden. Koestline zegt dat alle zonnebrandcrèmes een houdbaarheidsdatum moeten hebben voordat ze op de markt komen en dat de zonnebrandcrème zelf tot die datum moet werken.

Houdbaarheid van chemische vs. minerale zonnebrandcrème

Hadley King, MD, een erkende dermatoloog in New York, zegt dat de formule van fysische zonnebrandcrèmes (ook wel minerale zonnebrandcrèmes genoemd) stabieler is dan die van chemische zonnebrandcrèmes en dus langer houdbaar is. Ze legt uit dat minerale zonnebrandcrèmes met ingrediënten zoals zinkoxide en titaniumdioxide hun moleculaire structuur niet veranderen wanneer ze aan licht worden blootgesteld en dat ze ingrediënten langer stabiel houden dan chemische zonnebrandcrèmes, die uit onstabielere moleculen bestaan en na verloop van tijd kunnen oxideren.

Ron Robinson, cosmetisch chemicus en CEO van BeautyStat, is het hiermee eens, maar zegt dat beide formules nog steeds tot drie jaar houdbaar zijn als ze ongeopend worden bewaard in een koele, droge omgeving zonder direct zonlicht.

Houdbaarheid van zonnebrandcrème in sprayvorm vs. in lotionvorm

De houdbaarheid van zonnebrandcrèmes kan zelfs verschillen op basis van het type zonnebrandcrème dat je kiest, maar Robinson zegt dat er geen verschil is tussen zonnebrandcrèmes in sprayvorm en zonnebrandcrèmes in lotionvorm. King voegt daaraan toe dat een zonnebrandcrème in poedervorm mineralen bevat die stabieler zijn en langer meegaan, terwijl vloeibare formules minder stabiel zijn. Maar over het algemeen kun je verwachten dat zonnebrandcrèmes twee tot drie jaar meegaan.

Waarom gaat zonnebrandcrème over de datum?

Alle beautyproducten verlopen, zegt Robinson. Hij legt verder uit dat de meeste ingrediënten die in deze producten zitten, vooral zonnebrandcrème, na verloop van tijd afbreken en minder effectief zijn.

Wat is de houdbaarheid van zonnebrandcrème?

Robinson zegt dat zonnebrandcrèmes een houdbaarheidsdatum moeten hebben, omdat ze geclassificeerd zijn als vrij verkrijgbare geneesmiddelen. Veel zonnebrandcrèmes, voegt hij eraan toe, hebben zelfs een ‘periode na opening’-symbool op de verpakking dat laat zien hoeveel maanden de zonnebrandcrème nog meegaat nadat je hem hebt geopend. Dit kan zes of twaalf maanden zijn.

Als er geen vervaldatum is, zegt de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) dat de fabrikant moet bewijzen dat het product drie jaar stabiel kan blijven. Dan kun je het drie jaar na de aankoopdatum als verlopen beschouwen.

Werkt zonnebrandcrème die over de datum is?

Technisch gezien kan het nog steeds werken. Robinson zegt dat je de zonnebrandcrème kunt gebruiken als het product in een koele, droge omgeving is bewaard en geen fysieke tekenen van bederf vertoont. Houd je ook aan de richtlijnen voor het aanbrengen van zonnebrand, zoals het om de twee uur opnieuw insmeren. Maar zelfs dan is het niet aan te raden om zonnebrandcrème te gebruiken waarvan de houdbaarheidsdatum is verstreken, zegt hij.

Wat gebeurt er als je het toch gebruikt?

Het belangrijkste nadeel van het gebruik van zonnebrandcrème waarvan de vervaldatum is verstreken, is dat je niet voldoende bescherming tegen de schadelijke UV-stralen van de zon krijgt. Dat kan leiden tot tekenen van vroegtijdige veroudering en gevaarlijkere huid- en gezondheidsproblemen, zoals huidkanker. “Vervaldata geven de dag aan waarna zonnebrandcrème niet meer effectief is”, zegt Koestline. “Je loopt het risico om te verbranden wanneer je een zonnebrandcrème gebruikt waarvan de vervaldatum is verstreken, omdat de bescherming niet langer is gegarandeerd.”

Ze legt verder uit dat zonnebrandformules zo werken dat UV-filters gelijkmatig over je huid worden aangebracht. Als de houdbaarheidsdatum van de zonnebrandcrème is verstreken, begint de formule te schiften en kunnen de actieve ingrediënten die de UV-stralen filteren zich bij het aanbrengen op één plek concentreren. King voegt eraan toe dat het tevens de huid kan irriteren. Ingrediënten kunnen na het verstrijken van de houdbaarheidsdatum zijn afgebroken tot irriterende chemicaliën of er kunnen bacteriën en gist in het product groeien, wat kan leiden tot infecties en vormen van huidirritatie, zoals bultjes en uitslag.

Zowel experts als de FDA raden sterk aan om zonnebrandcrème waarvan de vervaldatum is verstreken weg te gooien. Als je geen andere optie hebt voor bescherming tegen de zon, zegt King dat je de zonnebrandcrème mag gebruiken als de zonnebrandcrème er normaal uitziet, aanvoelt en ruikt. Doe eerst een test om er zeker van te zijn dat je er niet slecht op reageert en zorg dat je de zonnebrandcrème zo snel mogelijk vervangt door een nieuwe.

Hoe weet je of je zonnebrandcrème over de datum is?

De eenvoudigste manier om te zien of je zonnebrandcrème over de datum is, is door op het etiket te kijken. Maar als er geen specifieke uiterste gebruiksdatum staat vermeld, kun je er volgens King van uitgaan dat je zonnebrandcrème nog drie jaar na de aankoopdatum goed is, zoals de FDA adviseert.

Andere tekenen die erop wijzen dat zonnebrandcrème over de datum is, zijn veranderingen in kleur, consistentie, geur en textuur, zegt Robinson. Volgens hem is het product niet langer effectief als het olieachtig is, strepen achterlaat of van kleur verandert. Zelfs als dit vóór de houdbaarheidsdatum gebeurt, is het waarschijnlijk niet meer veilig om te gebruiken en kun je beter een nieuwe aanschaffen.

Hoe bewaar je zonnebrandcrème op de juiste manier?

Net als bij elk ander huidverzorgingsproduct kun je zonnebrand het beste op de juiste manier bewaren om de houdbaarheid ervan te verlengen. Zowel Koestline als King zeggen dat je zonnebrandcrème uit de buurt van direct licht moet bewaren, omdat de zon ervoor kan zorgen dat sommige formules vóór de vervaldatum afbreken. Koestline zegt dat je de producten moet bewaren op een droge plaats en op kamertemperatuur. King adviseert een koele, donkere plaats voor de beste resultaten.

Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd door Vogue US.