5-gewoontes-uit-de-blauwe-zones-voor-een-gezonder-en-langer-leven-269134
©HANS VAN BRAKEL, VOGUE NEDERLAND, MEI 2023

Blauwe zones zijn regio’s met meer honderdjarigen en minder chronische ziekten dan waar ook ter wereld. Volgens deskundigen komt dat door de gezonde eet- en leefgewoonten van de bewoners. Je hoeft heus niet naar Sardinië of het Griekse eiland Icaria te verhuizen (twee van de vijf blauwe zones geïdentificeerd door auteur Dan Buettner, die de term bedacht) om de vruchten te plukken van het leven in een blauwe zone.

Gewoontes uit de blauwe zones

Eet gezonde vetten

Een van de belangrijkste overeenkomsten tussen mensen in blauwe zones over de hele wereld is de aanwezigheid van veel gezonde vetten in hun voeding. Op het eiland Okinawa in Japan is dat vooral vette vis zoals zalm, terwijl mensen in het Middellandse Zeegebied genieten van veel lokale olijfolie. Gezonde vetten zoals omega-3, een meervoudig onverzadigd essentieel vetzuur, hebben meerdere voordelen. Een van de belangrijkste redenen waarom ze in verband worden gebracht met een lang leven is hun vermogen ontstekingen te verminderen, die aan de basis liggen van chronische gezondheidsproblemen zoals hartaandoeningen, beroertes en zelfs depressie en angst.

Van twee specifieke soorten omega-3, EPA en DHA, is bekend dat ze de gezondheid van de hersenen bevorderen en cognitieve achteruitgang vertragen. Dit omdat ze helpen de gezondheid van celmembranen te behouden en de communicatie tussen hersencellen bevorderen. Olijfolie is een geweldige bron van beide, maar kies altijd voor extra vierge olijfolie. Deze is niet geraffineerd en behoudt dus meer van zijn voedingswaarde.

Omega-3 kan ook het energieniveau van de oudere mensen in blauwe zones verklaren. Een dieet dat rijk is aan gezonde onverzadigde oliën, noten zoals walnoten en vetten in fruit zoals avocado is cruciaal tegen vermoeidheid en helpt energie en vitaliteit te verbeteren. Dat komt omdat vet de energierijkste van alle macronutriënten is. Omega-3 helpt ook de bloedcirculatie in de hersenen te bevorderen, waardoor je je alerter kunt voelen.

Drink meer thee

Het drinken van vele koppen thee lijkt misschien iets Brits, maar is ook populair in Japan – waar ook een blauwe zone ligt. In Japan drinkt 72,3% van de mensen dagelijks groene thee. Dit zit boordevol polyfenolen, antioxidanten die het lichaam helpen beschermen tegen ziekten en de natuurlijke veroudering van de hersenen vertragen. Groene thee is ook een krachtig middel tegen stress – het bevat een aminozuur genaamd L-theanine. Dit is een bekend ontspanningsmiddel dat de aanmaak van dopamine en serotonine stimuleert.

Er zitten ook gezondheidsvoordelen aan de favoriete zwarte thee uit het Verenigd Koninkrijk. Hoewel de voedingswaarde afneemt als je melk, suiker of zoetstof toevoegt, is zwarte thee prima voor de gezondheid van het hart. Dit dankzij theaflavinen, die cholesterol helpen verlagen, en flavanoïden, waarvan is aangetoond dat ze het risico op hartaandoeningen verminderen.

Beweeg elke dag

In plaats van jezelf ambitieuze, mogelijk onhaalbare fitnessdoelen te stellen, neem je de gewoontes uit de blauwe zones als voorbeeld en bouw je wat beweging in je dagelijkse routine in. Het hoeft niet per se sport te zijn: in een onderzoek gepubliceerd door Nature Medicine bleken korte activiteiten (zoals de trap oprennen) die gemeten werden met behulp van wearable tech-apparaten gunstig te zijn. De resultaten toonden aan dat degenen die deelnamen aan korte, maar intensieve bewegingsmomenten hun sterfterisico door hartaandoeningen met 50 procent verlaagden en hun risico op overlijden door kanker met ongeveer 40 procent. Dit vergeleken met degenen die geen intensieve activiteit deden. Hoewel het misschien niet lijkt dat je veel doet, is dit soort beweging genoeg om het cardiovasculaire systeem te belasten, waardoor je zuurstofopname toeneemt en je hartslagaders niet dichtslibben.

Dagelijks bewegen is ook belangrijk voor een gezonde lymfestroom, wat essentieel is om het immuunsysteem in vorm te houden. Begin met het maken van kleine, stapsgewijze veranderingen. Of het nu gaat om meer trappen lopen of een paar rustige stretchoefeningen, streef ernaar elke dag een beetje meer te bewegen. Een rustige wandeling van tien minuten na het eten helpt je om je spijsvertering te verbeteren en je stressniveau te verlagen voordat je naar bed gaat.

Geef prioriteit aan je slaap

In blauwe zones begrijpen mensen het belang van een goede nachtrust. Slapen geeft hersencellen nieuwe energie, herstelt de huid en versterkt elk belangrijk systeem in het lichaam, waaronder het immuunsysteem, het ademhalingssysteem, het endocriene systeem en het centrale zenuwstelsel. Dutjes zijn ook prioriteit bij blue zone-gewoontes. Deskundigen zijn het erover eens dat het juiste dutje (ongeveer 20 minuten is optimaal en nooit na 15.00 uur) niet alleen een slaaptekort kan herstellen, maar ook de concentratie, stemming en energie kan verbeteren. Wat gezonde nachtgewoonten betreft: een regelmatig slaapschema met vaste tijden en zeven tot negen uur per nacht slapen dragen allemaal bij aan een betere algehele gezondheid.

Maak tijd voor andere mensen 

Een van de belangrijkste gewoontes uit de blauwe zones is samen zijn. Aangezien mensen van nature sociale wezens zijn, is het geen verrassing dat sociale interactie the key is tot een lang en gezond leven. Uit recent onderzoek bleek dat mensen die sociaal geïsoleerd zijn 26 procent meer risico lopen op overlijden.

In de buurt zijn van andere mensen is ook belangrijk voor een betere gezondheid van de hersenen. Wanneer we met anderen omgaan, circuleert er bloed naar verschillende delen van de hersenen om ons te helpen luisteren en antwoorden te formuleren. Door de hersenen voortdurend op deze manier te gebruiken, nemen de verbindingen tussen hersencellen en de gebruikte neurale circuits toe. Hoe actiever deze zijn, hoe moeilijker het is voor neurodegeneratieve ziekten om vat te krijgen op de hersenen.

Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd door Vogue UK.