Het eerste wat mijn moeder zei toen ik haar vorig weekend bezocht was: “Hé, je ziet er slank uit.” En dat is geen compliment! In veel niet-westerse culturen – zoals Nigeria waar ik vandaan kom – is vet iets essentieels dat je nodig hebt om te overleven. Hoe meer vet je hebt, hoe welgestelder je bent. Zelfs dierlijk vet blijft een luxe voedingsmiddel of delicatesse.

Westers perspectief

Door mijn culturele achtergrond en opvoeding heb ik mijn eigen lichaam – en het lichaam van anderen – nooit door de ogen van het westerse idealisme gezien. Toen ik me meer ging verdiepen in de fat is beautiful of bodypositivity movement begreep ik pas echt wat hier misgaat: we zijn geobsedeerd met het lichaam omdat we ernaar kijken vanuit het schoonheidsideaal van een westers perspectief. Een perspectief dat nooit iemand iets goeds heeft gedaan. 

Bodypositivity

Het idee achter de bodypositivitybeweging is iets westers. Alleen in landen als Nederland of de Verenigde Staten hebben we een beweging nodig die ons eraan herinnert dat een lichaam er mag zijn. Met name op sociale media heeft het uitdragen van bodypositivity juist het tegenovergestelde effect. Sommig mensen ervaren de beweging meer als controlerend dan behulpzaam, zo blijkt uit onderzoek. Vooral als ze je autonomie in twijfel trekken.

Bodypositivity begon als radicaal vetactivisme dat eind jaren zestig in de Verenigde Staten aandacht kreeg. De National Association to Aid Fat Americans (NAAFA) voerde campagne voor gelijke rechten voor mensen die fat zijn en bekritiseerde vooral de toxische dieetindustrie die geld verdiende aan deze groep. In de loop der tijd is deze campagne uitgegroeid tot de bodypositivitybeweging zoals we die nu kennen op sociale media.

Oppervlakkig

Wat ooit als radicale beweging begon is inmiddels uitgegroeid tot Instagrampagina’s vol oppervlakkigheid. Where did we go wrong? Wat me stoort aan fat is beautiful zit ‘m al in de naam. Als we het hebben over lichaamsvet, hebben we het eigenlijk over de cellen, ook wel adipocyten, die vet opslaan op verschillende plaatsen in ons lichaam. Dat vet mooi is, simplificeert volledig datgene wat vet is. Vet beschermt vitale organen zoals de nieren en isoleert ons tegen de kou. Zonder vet zouden we niet kunnen functioneren. Je lichaam werkt letterlijk omdat het vetten heeft.

Bodypositivity heeft een ander cultureel perspectief nodig. Een die gezond is. Trots zijn op een lichaam? Prima. Maar dan wel om de binnenkant van dat lichaam. Alles wat je niét kunt zien op een Instagrambericht met de hashtag bodypositivity is juist hetgeen wat zo belangrijk is. Er zou een beweging moeten komen die trots is op die adipocyten (vetweefsel) die zo hard werken voor ons. Een movement die niet skin-deep is, maar eentje die trots is op het lichaam dat ons levend houdt.