6-manieren-om-je-lichaam-te-detoxen-na-de-feestdagen-329204
©Liselore Chevalier, Vogue Living sept/okt 2022

Of je nu vrijdagavond iets te veel wijn hebt gedronken of een heel weekend vol overdaad achter de rug hebt, de kans is groot dat je het gevoel hebt dat het tijd is om te herstellen en je lichaam te detoxen. Je bent niet de enige: Google-zoekopdrachten naar ‘hoe ontgift je het lichaam’ zijn de afgelopen maand met 120 procent gestegen. En er is bijna geen waterfles in het land die niet ijverig wordt bijgevuld aan het begin van de week.

Detoxen kun je leren

Ons lichaam weet wat het moet doen als het aan een overmaat aan toxines is blootgesteld — het gebeurt dagelijks, want we worden er constant aan blootgesteld. “Toxines omvatten milieufactoren zoals vervuiling, voedseltoxines zoals pesticiden en mycotoxines. Ook alcohol, chemicaliën in sigaretten en zware metalen”, zegt Rhian Stephenson, voedingsdeskundige, natuurgeneeskundige en oprichter van Artah. “Ook onze eigen metabolische processen produceren toxines.”

Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.

Gelukkig wordt het ontgiftingsproces zeer effectief uitgevoerd door een “intelligent en complex ingebouwd systeem” in het lichaam, met de lever als belangrijkste ontgiftingsorgaan. Ook andere organen, zoals de longen, darmen, nieren en huid, spelen een rol. Ofwel in het ontgiftingsproces zelf, ofwel in de uitscheiding van toxines. “De epitheelcellen van de darmen, die onze darmbarrière vormen, beschikken bijvoorbeeld over een ontgiftings- en uitscheidingssysteem dat helpt voorkomen dat schadelijke stoffen via de darmen in onze bloedsomloop terechtkomen”, legt Stephenson uit.

Het lichaam is al uitstekend in staat om te ontgiften

Kortom, het lichaam is slim genoeg om zichzelf te detoxen en heeft geen detox-thee of speciaal supplement nodig om dit proces uit te voeren. “Als iemand zegt dat je iets nodig hebt om het ontgiftingsproces te laten plaatsvinden, is dat marketing”, benadrukt Stephenson. “Dat betekent echter niet dat het geen waarde heeft om deze processen te ondersteunen, vooral wanneer ons lichaam niet op volle kracht functioneert.”

Hoe ontgift je het lichaam?

Probeer je blootstelling aan toxines te verminderen. Het klinkt misschien als wijsheid achteraf, maar het is belangrijk te begrijpen dat hoe minder toxines we binnenkrijgen of waaraan we worden blootgesteld. Hoe efficiënter ons lichaam werkt en hoe lager de toxische belasting zal zijn. “Als we veel ultrabewerkte voeding eten, regelmatig alcohol drinken, veel pesticiden binnenkrijgen via ons voedsel en in een drukke stedelijke omgeving leven met hoge niveaus van lucht- en milieuvervuiling, vormt dit een belasting voor het lichaam”, legt Stephenson uit.

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Model eet groente
©Stefano Galuzzi, Vogue Nederland, juni 2024

Het verminderen van de consumptie van ultrabewerkte voedingsmiddelen verlaagt ook de blootstelling aan plastic verpakkingen en andere mogelijk schadelijke voedseladditieven. Hoewel deze technisch gezien misschien niet als toxines worden beschouwd, kunnen ze op de lange termijn toch een negatief effect hebben op onze algehele gezondheid.

Leer de ‘Clean Fifteen’ en ‘Dirty Dozen’ kennen

Uit studies blijkt dat bepaalde pesticiden negatieve gevolgen kunnen hebben voor onze gezondheid en ons risico op type 2 diabetes en borstkanker vergroten. Dit terwijl veel mensen zich hier niet eens bewust van zijn. Stephenson adviseert om de “Clean Fifteen” en “Dirty Dozen” van de Environmental Working Group te raadplegen om je blootstelling aan pesticiden te verminderen.

De “Clean Fifteen” verwijst naar 15 soorten groenten en fruit met de laagste hoeveelheid pesticidenresiduen in 2024. Op deze lijst staan onder andere maïs, avocado, asperges, honingmeloen, kool en champignons. De “Dirty Dozen” daarentegen is een lijst van 12 soorten groenten en fruit die het meest vervuild zijn met pesticiden, waaronder aardbeien, spinazie, druiven, appels, paprika’s, groene bonen en bosbessen.

Uit een statistiek blijkt dat meer dan 90% van de geteste monsters van aardbeien, appels, kersen, spinazie, nectarines en druiven positief testte op residuen van twee of meer pesticiden, wat behoorlijk verontrustend is. Als je deze producten wil kopen, kies dan bij voorkeur voor biologische varianten. “Daarnaast kan het wassen van fruit en groenten in een oplossing van baking soda en water ook helpen om pesticiden te verminderen”, voegt Stephenson toe. In Nederland is enkel stromend water overigens vaak ook voldoende.

Eet veel van deze groenten

“Voedingsmiddelen die zwavel bevatten, ondersteunen het ontgiftingsproces. Groenten zoals asperges, broccoli, bloemkool, spruitjes, kool, prei, ui en knoflook zijn daarom geweldig”, legt Stephenson uit. “Natuurlijke stoffen die de afvoer van gal bevorderen en helpen bij ontgifting zijn rode biet, artisjok, paardenbloem, bleekselderij, venkel en fenegriek, dus zorg ervoor dat je ook veel van deze voedingsmiddelen opneemt.”

Fytonutriënten, die in planten voorkomen, kunnen het ontgiftingsproces ondersteunen en zijn ook goed voor je darmen. “N-acetylcysteïne is bijvoorbeeld essentieel voor de productie van glutathion (een antioxidant die helpt bij ontgifting en andere voordelen biedt), terwijl alfa-liponzuur helpt bij het ontgiften van medicijnmetabolieten en de uitscheiding van kwik (wat verschillende gezondheidsproblemen kan veroorzaken) kan bevorderen”, legt Stephenson uit. “Daarnaast zijn er bepaalde kruiden die nuttig kunnen zijn, zoals mariadistel en kurkuma.”

Versterk je darmgezondheid

Als je darmen gezond zijn, functioneren de rest van de systemen in je lichaam ook beter. “Een gezonde darm en microbiota zijn essentieel om het ontgiftingsproces te ondersteunen, dus probeer gefermenteerd voedsel, veel vezels en een verscheidenheid aan planten in je dieet op te nemen”, adviseert Stephenson.

Het lymfestelsel is verantwoordelijk voor het afvoeren van afvalstoffen uit het lichaam, naast andere belangrijke functies. Of het nu gaat om ademhalingsoefeningen en yoga of impactvolle bewegingen zoals trampolinespringen, wandelen, touwtjespringen of licht joggen, het stimuleren ervan kan het ontgiftingsproces bevorderen. Zelfs liggen met je voeten tegen de muur kan helpen om de doorstroming op gang te brengen.

Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd door Vogue US.