Halina Reijn weet nog dat ze voor het eerst een theatervoorstelling zag. “Ik was dertien, mijn moeder nam me mee naar Toneelgroep Amsterdam.” Het stuk: Lulu. Over “een sekswerker, een meisje” gespeeld door Chris Nietvelt, dat zich alsmaar aanpast aan “elke klant of oom of whatever man dan ook het podium opkomt”. Lulu is altijd wie de man tegenover haar wil dat ze is. “Een totale kameleon”, zegt Reijn, “en daarmee de ultieme vrouw in het patriarchaat.”
Groot succes voor Halina Reijn
Dat hele patriarchaat even daargelaten: Reijn wilde Lulu zijn. Want tegelijk, zegt ze, sprak uit die rol zo veel autonomie, zo veel controle. “Chris had een uiterlijk dat anders was dan van anderen, niet de modellen die ik in bladen zag en in wie ik me totaal niet herkende. Als ik die bladen las, dacht ik: ik ben te anders, ik ben te raar, te bang. Chris had iets beestachtigs.” Ze houdt haar handen als een soort klauwen boven haar hoofd bij dat laatste woord.
Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.
Zelfs via Zoom, vanuit haar appartement in New York, is Reijn een opvallend entertainende gesprekspartner. Ze is een waterval van woorden, stemmetjes, onderkoelde humor; ze voert een gesprek dat moeiteloos wisselt tussen haar MeToo-ervaringen als actrice (“Ik kan je wel zevenhonderd verhalen vertellen waarvan je denkt: excuse me?“), haar moeite met daten (“Ik leef echt als een non, misschien moet ik toch weer eens op een app”) en haar enigszins zwarte kijk op de wereld (“De dood, weet je wel, die komt. Memento mori, we gaan allemaal dood”).
Twaalf jaar later speelde Reijn zelf Lulu, nadat ze met regisseur Theu Boermans op zoek was gegaan naar een Hamlet-achtige vrouwenrol. “We kwamen toen uit bij Lulu. Dat vond ik zo ironisch. Als Jacob Derwig alleen op het podium stond als Hamlet, had hij hele monologen over waarom ben ik hier en wat doe ik hier op de wereld. Als Lulu alleen op het podium stond, keek ze stil naar het publiek, stond ze te wachten tot er weer een man opkwam, want dan kon ze weer leven.”
‘Babygirl’
Meer dan twintig jaar na die Lulu-rol brengt Reijn Babygirl uit. Een film die je kunt zien als Lulu-diapositief: wat gebeurt er als een vrouw zelf mag beslissen, een eigen tegenspeler kiest, een zelfgeschreven script mag volgen? Nicole Kidman speelt hoofdpersonage Romy, CEO van een techbedrijf, met ogenschijnlijk een geweldig leven: een fantastische carrière, twee leuke dochters, een prachtig huis in New York, een aantrekkelijke man die theater regisseert en met wie ze na twintig jaar huwelijk nog seks heeft.
Die seks zien we meteen in de eerste scène, als Romy precies klaarkomt zoals vrouwen al decennia klaarkomen op beeld: hoog kreunend, zwiepend met haar haar, ogen dicht, oeh ah, I love you. Om vervolgens meteen naar de studeerkamer te sluipen, haar laptop open te klappen en porno te kijken, om zo, liggend op haar buik, haar echte orgasme te beleven: schokkend, laag hijgend, dierlijk. Ze slaat haar hand voor haar mond, klapt de laptop dicht en loopt onhoorbaar terug naar de slaapkamer, in haar roze lingerie.