Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.

Vervolgens ging hij in op de meer tragische aspecten van haar leven. Diana, zei hij, werd constant belaagd door de paparazzi. Ze voelde zich gevangen in Engeland en “bespot door de media”, en droomde ervan het land te verlaten. “Van alle ironieën over Diana”, zei Charles, de woede in zijn stem hoorbaar, “was dit misschien wel de grootste: dit meisje kreeg de naam van de godin van de jacht, maar werd uiteindelijk de meest opgejaagde persoon van de moderne tijd.” (Diana is volgens de Romeinen een godin die het platteland en de natuur, jagers en wilde dieren beschermt, red.) “Ze zou willen dat we ons vandaag inzetten om haar geliefde jongens, William en Harry, te beschermen tegen een soortgelijk lot. En dat doe ik hier, Diana, namens jou. We zullen niet toestaan dat ze lijden onder het leed dat jou regelmatig tot wanhoop dreef.”

De mediagekte rondom Diana

The Crown doet heus zijn best om het niveau van roem dat Diana had bereikt weer te geven. Zo laat de serie zien hoe de prinses zich verstopt in een juwelierszaak in Monte Carlo, omdat ze in paniek raakt door de menigte, die zich tegen de ramen drukt. Het laat haar angstig ineengekrompen in haar auto in Parijs zien, terwijl fotografen hun lenzen op haar richten en het verkeer blokkeren, zodat ze er niet door kan.

In het vorige seizoen werd al de onethische manier getoond waarop Martin Bashir van de BBC haar een interview liet afnemen over het stuklopen van haar huwelijk met prins Charles. Op meerdere momenten heeft The Crown ons precies laten zien wat Spencer bedoelde. Daarom voelt het weglaten van Spencers toespraak als een gemiste kans in haar – toegegeven – gefictionaliseerde verhaal. De mediagekte rondom Diana is diep verweven met haar lot. In 2008 oordeelde een jury dat zij en Dodi Fayed onrechtmatig om het leven waren gekomen door de roekeloze acties van hun chauffeur en paparazzi in 1997.

De uitvaart van Diana

Het trauma van haar dood blijft de koninklijke familie achtervolgen. Als volwassene heeft prins Harry onthuld hoeveel trauma’s het publieke vertoon van rouw bij hem heeft veroorzaakt. “Mijn moeder was net overleden en ik moest een heel eind achter haar kist lopen. En dat terwijl duizenden mensen naar me keken, en nog eens miljoenen via de televisie”, vertelde hij in 2017 aan Newsweek. “Ik vind dat geen enkel kind gevraagd zou moeten worden om dat te doen, onder geen enkele omstandigheid.” Hij herhaalde deze gevoelens in zijn memoires Spare. “Ik herinner me dat ik me verdoofd voelde. Dat ik mijn vuisten balde. En dat ik Willy altijd in de hoek van mijn gezichtsveld hield en daar veel kracht uit putte.”

Ook herinnert prins Harry zich de impact die de toespraak van zijn oom op hem had toen hij als kind in de kerkbanken van Westminster Abbey zat. “Tegen het einde van de dienst kwam oom Charles. Hij gebruikte zijn toegewezen tijd om iedereen – familie, natie en pers – te beschuldigen van het stalken van mama tot aan haar dood. Je kon voelen hoe de abdij en de natie buiten de klap incasseerden. Truth hurts“, schreef hij in zijn autobiografie.

Prins Harry in de voetsporen van zijn moeder

Als je die context kent, is het besluit van prins Harry in januari 2020 om terug te treden als hooggeplaatst lid van de koninklijke familie veel logischer. Nadat zijn vrouw Meghan Markle, de hertogin van Sussex, prins Harry vertelde dat ze zelfmoordgedachten had door haar behandeling in de pers, kwamen pijnlijke herinneringen aan Diana weer bovendrijven.

“Ik wist dat ik alles moest doen om mijn familie te beschermen. Vooral na wat er met mijn moeder is gebeurd. Ik wilde niet dat de geschiedenis zich herhaalde”, zei prins Harry vorig jaar in zijn Netflix-serie. Het lijkt erop dat de woorden van Spencer zijn uitgekomen. Harry had ongetwijfeld het gevoel dat hij en zijn vrouw dat leed is overkomen.

De grafrede van Charles Spencer biedt context

Eerlijk gezegd krijgt The Crown vaker kritiek op wat er wél in voorkomt dan op wat er níet in voorkomt. Zo klonk er dit seizoen kritiek op de manier waarop The Crown de geesten van prinses Diana en Dodi Fayed afbeeldt, maar ook voor het tonen van de auto van het koppel die een tunnel in reed. Er bestaat een dunne lijn tussen het dramatiseren van Diana’s dood en het sensationeel maken ervan. Haar zonen zijn nog springlevend en de herinnering van het publiek aan haar is nog vers. Een veelgeprezen show hoeft niet wreed te zijn, zo luidt de kritiek dan ook.

Maar als het doel van The Crown is om het verhaal over het koninklijke huis en het bewind van Elizabeth II te vertellen, dan had de grafrede van Charles Spencer misschien de nodige context kunnen bieden. Of zoals de Amerikaanse schrijver William Faulkner ooit zei: “Het verleden is nooit dood. Het is niet eens voorbij.”

Dit artikel werd oorspronkelijk gepubliceerd door Vogue US.