sisterhood-op-het-scherm-7-series-met-vrouwen-in-de-hoofdrol-die-je-gezien-wil-hebben-343412

De vrouwen in onze favoriete series en films zijn allang geen eendimensionale types meer, maar gelaagde en gecompliceerde karakters. Voorbeelden bij wie we inspiratie zoeken en vriendinnen bij wie we troost vinden.

De bechdeltest

Zitten er vrouwen in? Praten die vrouwen met elkaar en praten ze over iets anders dan over mannen? Gefeliciteerd, dan is de film of serie geslaagd voor de bechdeltest. Inmiddels is deze test behoorlijk ingeburgerd en een handige graadmeter voor of we onze tijd willen investeren in een titel. Het grappige is dat hij niet bedacht is door een of andere filmwetenschapper, maar uit de koker komt van striptekenaar Alison Bechdel die een (vrouwelijk) personage in het stripverhaal Dykes To Watch Out For uit 1985 laat uitleggen dat ze alleen naar een film wil kijken als hij voldoet aan die vuistregels.

En inderdaad, film en series die aan de bechdeltest voldoen zijn meestal stukken leuker en interessanter dan titels waarin de vrouwelijke personages niet verder komen dan ‘babe’, ‘bitch’ of ‘moeke’. En dat was lange tijd het geval in het overgrote deel van het filmaanbod. Gecompliceerde types zoals wij allemaal zijn, met goeie en slechte kanten en domme en slimme beslissingen, die kregen wat minder de ruimte.

Groot succes

Gelukkig zijn de tijden veranderd en hebben we het nu voor het uitkiezen als het gaat om verhalen over leuke, stomme, slimme, domme, sterke, zwakke, vervelende en grappige vrouwen. En niet alleen levert dat vaak betere en leukere films op, de afgelopen jaren is gebleken dat het ook geld oplevert. 2024 was het eerste jaar ooit waarin van de films die het best scoorden in de bioscoop de helft vrouwelijke hoofdpersonen had (Wicked, Moana 2, The Substance).

Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.

Nogal een verschil met het jaar daarvoor, toen dat voor slechts 28 procent van de films gold (al was de film met de grootste omzet de ultieme vrouwenfilm: Barbie). Veel van die films hielden ook het publieke debat nogal bezig en we raakten collectief niet uitgepraat over Barbie, The Substance en Babygirl. Zelfs een romantische komedie als Bridget Jones kon rekenen op uitgebreide analyses, zoals over de pros en cons en het feminismegehalte van het hebben van een jongere lover.

Films en series over vrouwen

Zet tegenwoordig ‘girls’, ‘women’ of ‘sisters’ in de titel van je televisieserie en je hebt geheid een hit. Want vrouwen willen naar vrouwen kijken, helemaal als ze als vriendinnen voelen. Daarnaast heb je de antiheldinnen, die laten zien dat vrouwen – net als mannelijke hoofdpersonages – gelukkig ook vervelend, lelijk, onverstandig, dik, opvliegend – kortom: niet perfect – mogen zijn. Deze series met vrouwen in de hoofdrol wil je gezien hebben.

Golden Girls (1985-1992)

Als het gaat over de eerste televisieserie waarin vrouwenvriendschappen centraal staan, denken we waarschijnlijk meteen aan Sex and the City. Maar eigenlijk moeten we daarvoor verder terug, naar de jaren tachtig en de sitcom Golden Girls waarbij de drie vriendinnen ‘op leeftijd’ (lees: in de vijftig) Dorothy, Blanche en Rose en Dorothy’s moeder Sophia, na scheidingen en overleden echtgenoten gaan samenwonen in een bungalow in Florida.

De grootste grap daarbij is dat deze zilverharige vriendinnen in hun vriendelijke pastelkleurige jurken ongeveer net zo oud moeten voorstellen als Carrie, Miranda en Charlotte in And Just Like That, de opvolger van Sex and the City. Het geeft maar aan hoe anders we naar vijftigplus vrouwen zijn gaan kijken. Dat wil trouwens niet zeggen dat de onderwerpen en grappen in Golden Girls tuttig, ouderwets of gedateerd zijn. Integendeel, op Disney+ kunnen we zien hoe leuk ze nog steeds zijn en wat een goed idee het is om op je ‘oude dag’ te gaan samenwonen met vriendinnen.

Gilmore Girls (2002-2007 en 2016)

Natuurlijk waren we enorm bezig met of Lorelai en Luke samen zouden komen. En ook bleef de vraag wie Rory uiteindelijk zou kiezen – Dean, Jess of Logan – ons eindeloos bezighouden. Maar de ruggengraat én het hart van de serie Gilmore Girls zijn de relaties tussen de vrouwen. Met name de gecompliceerde maar liefdevolle oma-moeder-dochterdriehoek bestaande uit Emily, Lorelai en Rory Gilmore. Maar ook de vriendschappen tussen Lorelai en Sookie en Rory en Lane en Rory en Paris overleven alle relaties met al die verschillende kerels.

En wie zou er nou niet in het idyllische Stars Hollow willen wonen waar het altijd herfst lijkt te zijn (de goede, goudkleurige versie, niet de grijze, natte) en iedere quirky dorpsgek – van Kirk tot Michel – zichzelf kan zijn. We kunnen misschien niet letterlijk eindeloos koffiedrinken en kletsen over niks in Luke’s Diner, maar naar de Gilmore Girls kijken die dat doen komt héél dicht in de buurt.

Bad Sisters (2022-2024)

Vijf Ierse zussen versus één man, bijgenaamd The Prick. Bekendmaken dat John Paul, de man van zus Grace, de dood op onnatuurlijke wijze heeft gevonden is geen spoiler en dat elk van de zussen hem dood wilde ook niet. In de tien afleveringen van seizoen één (Apple TV+) wordt langzaam duidelijk hoe die lul aan zijn einde is gekomen en door wie. Centraal in de serie staat echter de onverwoestbare relatie tussen de zusters, al wordt die in seizoen twee, dat onlangs verscheen, danig op de proef gesteld en dat heeft te maken met het wederom ten tonele verschijnen van pricks.

Ugly Betty (2006-2010)

Met de blik van nu is zo’n naam als Ugly Betty voor een televisieserie natuurlijk uiterst opmerkelijk. Een vrouw schaamteloos lelijk noemen omdat ze een bril en een beugel heeft en niet hyperslank is, dat is meer iets voor de jaren nul. Ook de premisse: de ‘lelijke’ en raar geklede Betty Suarez (America Ferrera) krijgt een baan bij een modetijdschrift, waar uiterlijk juist extreem belangrijk is en alle andere personen mooi zijn – hahaha – zou nu misschien niet meer direct een go krijgen. Maar in 2006 was een niet conventioneel knap vrouwelijk hoofdpersonage bijna revolutionair en uiteindelijk heeft Betty zeker bijgedragen aan dat je je als kijker ook kunt inleven in iemand die niet aan standaard schoonheids- en coolheidsidealen voldoet. Want wat blijkt: ware schoonheid, leukheid en grappigheid zit dus vanbinnen!

Girls (2012-2017)

Lena Dunham werd uitvoerig geroemd vanwege haar ‘dapperheid’ omdat ze in de serie Girls om de haverklap in haar blootje rond paradeerde. En dat was geen Hollywoodblootje, maar een lichaam zoals we dat in de echte wereld wel vaker zien: mollig, kleine borsten, spierwit, nauwelijks afgetraind. Zo’n ‘echt’ vrouwenlichaam bloot op televisie was voordat de serie op HBO kwam eigenlijk een onbekend en ongekend fenomeen. En iets waar veel vrouwen met onze geïnternaliseerde male gaze ook aan moesten wennen.

Maar misschien was het nog wel dapperder dat Dunhams Hanna Horvath een vaak irritant en af en toe zelfs ronduit onsympathiek personage is. En dat geldt eigenlijk ook voor de andere girls, haar vriendinnen Marnie, Jessa en Shoshanna. Ze zijn geobsedeerd door zichzelf, liegen, maken onnodig ruzie, zijn ontrouw en blinken uit in zelfmedelijden. Maar ze zijn ook grappig, lief en aandoenlijk. Net echte mensen, zeg maar. Een serie over tekortschietende eikels (m/v) die je toch het beste gunt, misschien was dat wel het werkelijk baanbrekende aspect van Girls.

Fleabag (2016-2019)

De grootste recente antiheldin is misschien wel Fleabag, uit de gelijknamige Engelse comedyserie (gebaseerd op een toneelstuk) geschreven door Phoebe Waller Bridge. Fleabag maakt er een zooitje van sinds de dood van haar beste vriendin, onderhoudt een moeizame relatie met haar zus, zucht onder een verschrikkelijke stiefmoeder (Olivia Colman) en wordt ook nog eens verliefd op een hot, maar onbereikbare priest (Andrew Scott). De dialogen zijn geestig en een aaneenschakeling van quotes die zo op een tegeltje kunnen (“Chic means boring, don’t tell the French”). En Fleabag is eigenlijk alleen al de moeite waard vanwege een van de beste speeches ooit over de female condition, door zakenvrouw Belinda (Kristin Scott Thomas).

Never Have I Ever (2020-2023)

Elke Amerikaanse highschoolserie ever: je hebt de coole mean girls, de stoere jocks en dan heb je de nerds, die weliswaar slim zijn, maar ook sukkels. Telkens als Never Have I Ever (o.a. geschreven door Mindy Kaling) zich volgens deze clichés lijkt te voltrekken, zit het net weer anders in elkaar. Vooral leuk door hoofdpersoon Devi (gespeeld door Maitreyi Ramakrishnan), van Indiase afkomst en superslim, dus het archetype ‘nerd’ ligt meteen op de loer.

Maar Devi is veel meer dan dat. Ze is bijdehand, maar ook onzeker, ze wil erbij horen, maar ook zichzelf zijn en is geobsedeerd door de knapste jongen van de school Paxton (Darren Barnet). Intussen treurt ze om het verlies van haar vader en naast alle grappen en grollen, romantisch verwikkelingen en doorsnee puberstruggles, is Never Have I Ever daarom ook een mooi en ontroerend verhaal over rouw. Oh, ook de moeite waard vanwege de droge voice-over van tennislegende John McEnroe.

Lees het volledige artikel in het Sisterhood Issue van Vogue Nederland, dat nu in de winkel ligt en hier online te bestellen is.