Datingapps maken daten juist moeilijker

“Ongeveer de helft van jullie zal z’n toekomstige partner via het internet ontmoeten”, zei mijn professor New Media and Digital Culture in een zaal vol paniekerige gezichten na een anderhalf uur lang college over de gevolgen van datingapps op de zoektocht naar liefde. Na het (horror)college verwijderde ik spontaan de apps Tinder en Bumble van mijn telefoon. En met mij waarschijnlijk vele anderen.

Ik was dertien jaar toen Tinder werd gelanceerd. Zestien jaar eerder, in 1995, werd de eerste datingsite, Match.com, opgericht. Kortom, ik weet niet anders dan dat iedereen verschillende digitale opties tot zijn beschikking heeft om een droompartner te vinden. De tijd dat je alleen maar datete met iemand die bij je op school zit, of iemand die naar dezelfde stamkroeg gaat, is voorbij; je kunt tegenwoordig met iedereen die een internetconnectie heeft afspreken – en dat vinden we allemaal heel normaal. Je denkt dan misschien ook dat deze ontwikkeling louter positief is, maar het is een tweesnijdend zwaard. Zo weten we uit onderzoeken dat meer keuze een zoektocht niet per se makkelijker maakt. En vooral niet als het om het vinden van de ware liefde gaat.

Als romanticus (is liefde niet het allerbelangrijkste wat er is?) heb ik nooit succes gehad via een app als Tinder en Bumble. Ook heb ik me eigenlijk nooit prettig gevoeld bij het gebruik van deze apps. Dankzij het begrip Paradox of Choice snap ik nu waarom.

Waarom datingapps daten juist moeilijker maken

Op een gegeven moment had ik meer dan dertig matches op Tinder, en vijf op Bumble (waarvan er twee waren afgevallen omdat ik niet op tijd om mijn berichten had gereageerd; op Bumble moet je binnen 24 uur reageren op een bericht van je match, anders vervalt-ie). De continue stroom aan nieuwe profielen die mij voorgeschoteld werden, maakte me somber.

Barry Schwartz vergelijkt online daten in zijn boek The Paradox of Choice met winkelen. Beide activiteiten – zo hebben wetenschappers ontdekt – zorgen ervoor dat mensen minder tevreden zijn met hun keuzes als er te veel opties zijn. Waarom? Mensen zijn gewoon niet zo goed in een keuze maken als er te veel is om uit te kiezen. Het aanbieden van meer opties zorgt er juist voor dat mensen helemaal geen keuze maken. Ook concludeerden de onderzoekers dat minder opties mensen juist blijer maakt met hun keuze.

Datingapps hebben van daten dus een soort winkelen gemaakt; mensen worden met elkaar vergeleken alsof ze kledingstukken zijn. De continue stroom aan nieuwe ‘potentiële partners’ geeft je het gevoel dat je “kortetermijninvesteringen’ kunt doen.

Plenty of fish

Tegelijkertijd creëren datingapps – tevens door die continue stroom – het beeld dat er plenty of fish in de zee zwemmen; de apps creëren het beeld dat er altijd wel een nieuw iemand voor je klaarstaat mocht het met een ander niet lukken. Dit geven Tinder en Bumble zelfs letterlijk aan met pop-upberichten als: “Er zijn nog vijf anderen die jou leuk vinden!” Hierdoor krijg je het idee dat er oneindig veel potentiële perfecte matches zijn. Dat er honderden, misschien wel duizenden, potentiële partners voor jou actief zijn op de app.

Datingapp maken een keuze maken dus moeilijker, maar een keuze ’terugtrekken’ om die reden juist makkelijker. Zo betrapte ik mezelf erop dat ik mijn interesse verloor in een jongen alleen omdat hij niet wist wie Erykah Badu is (alsof ik alles weet!).

Succesverhalen

Ja, er zijn koppels die elkaar via een datingapp hebben leren kennen en dus bewijzen dat datingapps succesvol kunnen zijn. Je kent er zelf vast ook wel een paar. Zo niet, denk dan aan de Nederlandse influencer Rianne Meijer, die in 2016 haar partner ontmoette via Tinder en daar sinds 2022 ook gelukkig mee getrouwd is.

Een mooi verhaal, dat vind ik ook. Want begrijp me niet verkeerd: het is niet dat ik baal omdat ik geen partner heb kunnen vinden via een datingapp. Integendeel: ik ben juist blij dat ik nu begrijp waarom datingapps niet voor mij werken: ik maak, zoals uitgelegd door de onderzoekers, door de grote hoeveelheid keuzes juist helemaal géén keuze.

Geen datingapps meer voor mij

En om eerlijk te zijn voelt een datingapploze telefoon ontzettend goed. Iemand vinden via een datingapp is niets voor mij. Ik gruwel van de zoveelste “Hoe is je dag?”-vraag, en van het idee dat een match tegelijkertijd ook met andere potentiële matches een gesprek voert. Ik ben, net als iedereen, er één uit honderdren, en die waarde komt niet genoeg naar voren op een datingapp.

Vind jij daten via datingapps wél fijn? Dan vooral blijven doen! Maar als je dat niet hebt, en je ook hebt gemerkt dat het eindeloos swipen juist voor onnodig veel stress zorgt, dan weet je nu tenminste waar het door kan komen: you’re just human.