Het is overduidelijk, de verhalen en beelden over het Israëlisch-Palestijns conflict zijn ijzingwekkend: gijzelingen, bombardementen, totale vernietiging. Waar je op social media zou hopen op verbinding, alles voor de wereldvrede, gebeurt het tegenovergestelde: je móét een mening vormen, een kant kiezen, van Justin Bieber tot nano-influencers uit Trutjeshoek. Hoe is het zover gekomen?
Zwart-witdenken op social media
Een filmpje van Harry Styles op TikTok, hij danst op het podium met een grote pridevlag in zijn handen. De zanger rent met ferme passen heen en weer, de regenboogkleuren wapperen achter hem aan. Hij maakt een yes-gebaar met twee vuisten in de lucht, de vlag wappert nog altijd met hem mee. Kom niet tussen Harry en zijn pridevlag, lijken de beelden te willen zeggen. Dan een nieuw fragment: Styles krijgt een ander stuk textiel toegeworpen uit het publiek. Hij vangt het, zwiert er een rondje mee en werpt het dan naast zich neer. Begrijpelijk, er wordt zoveel naar die man gegooid (kipnuggets, beha’s, een tampon, grote bossen bloemen) dat hij moeilijk met alles maniakaal kan gaan lopen zwaaien.
Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.
Maar daar was de maker van de TikTok het niet mee eens. Hó hó, wilde hij met zijn beeldselectie zeggen. Zien jullie wat ik zie? Nee? Kijk dan nog eens naar dat laatste fragment, maar nu in slow motion. En ja hoor, verrek: het stuk stof dat Styles uit de lucht grist, blijkt een Palestijnse sjaal. En die werpt hij dus zomaar naast zich neer, zonder er eerst minutenlang mee over het podium te paraderen. Bekommert hij zich dan niet om het lot van het onderdrukte Palestijnse volk? Heeft Harry soms geen hart?
Ben je goed of fout?
‘Wie steun je, Israël of Palestina?’ vroeg iemand onder een herfstige Instagramfoto van Millie Bobby Brown, de actrice tuit haar lippen en houdt haar nieuwe parfum omhoog. We waren op het punt gekomen dat van iedereen werd gevraagd, nee: geëist, om een kant te kiezen in het Israëlisch-Palestijns conflict. En anders ging men zelf wel op zoek naar aanwijzingen, zoals of er in het verleden uitbundig genoeg met een keffiyeh was gezwaaid. Wereldsterren als Brown en Styles dienden over de brug te komen, maar ook nano-influencers uit het Gelderse buurtschap Trutjeshoek. Je was voor of tegen, goed of fout. Een duidelijk statement was het beste, maar ook een vlaggetjes-emoticon of een strategische like volstond.
Op Instagram stak een bekende moeder uit Vinkeveen de Palestijnen een hart onder de riem, als achtergrond een foto van haar benen op een tropisch strand. Eerder had ze juist een Israëlisch vlaggetje en een gebroken hartje in haar story geplaatst, iets waar ze inmiddels diep voor door het stof was gegaan. ‘Wat ik zie zijn gruwelijke dingen’, schreef ze, ‘en ben me er op zo’n moment niet van bewust dat dit ook (al jaren) in Palestina gebeurt.’ Ze had simpelweg ‘posts voorbij zien komen waarin steun werd betuigd aan Israël’ en zelf ook zo’n post gemaakt. Een geweldig argument om complexe geopolitieke duiding voortaan over te laten aan experts. Of laten we afspreken dat je de Gazastrook in elk geval moet kunnen aanwijzen op een kaart.