Nu zie ik het heel duidelijk: ze had het mis. We hebben het allemaal mis als het gaat om het schuldgevoel van moeders. Dat zit niet allemaal tussen onze oren. Dat is niet iets dat we gewoon kunnen ‘loslaten’, weggooien’ of ‘er niet in geloven’. Als we schuldgevoel van moeders willen aanpakken, moeten we terug naar waar het vandaan komt.

Onrealistisch beeld 

We leven in een wereld die zo goed als geen steun biedt en in een maatschappij die ongelooflijk onrealistische normen voor moeders hanteert. Er zijn structurele zaken. Denk aan de problemen rond kinderopvang of de staat van postnatale zorg. En dan het culturele aspect: het idee dat moeders ‘alles moeten hebben’ en zich daar naar moeten gedragen. De mentale belasting, de dubbele standaarden, het onrealistische beeld van ouderschap in de media, de verheerlijking van het mama-martelaarschap en het online momshaming. In het licht van dit alles is het onvermijdelijk dat moeders het gevoel hebben dat ze zich niet kunnen meten.

“Voor elke moeder die ik ken, is schuldgevoel de basis”, zegt Reshma Saujani, oprichter en CEO van Moms First. “Elke dag is een nieuwe kans om je als moeder een mislukkeling te voelen. Alsof je gewoon met je vingers moet knippen en het in je eentje moet doen. In de realiteit is dit onmogelijk en zijn er structurele en culturele veranderingen nodig.”

Moeders hebben een schuldgevoel zodra ze in hun moederrol stappen. En dan is er ook nog de cultuur van giftige positiviteit rondom het moederschap, waardoor we totaal niet voorbereid zijn op de rommelige, uitputtende realiteit. Maar in plaats van die systemische en maatschappelijke problemen erkennen, verwijten we moeders dat ze zichzelf schuldgevoelens opleggen. En ze voelen zich schuldig omdàt ze schuldgevoelens ervaren.

Onbereikbare rol 

Tegen moeders wordt gezegd dat als ze er niet achter komen hoe ze van hun schuldgevoel af kunnen komen, hun ‘ellende’ invloed zal hebben op hun kinderen. Je moet als moeder de focus verleggen van een slecht gevoel over jezelf naar  ‘je eigen boontjes doppen’. Zonder te vertellen dat dat onmogelijk is als je geen betaalbare kinderopvang kan vinden of als je de mentale belasting van het ouderschap niet even kan overdragen. Ook staan social media vol met opvoedingsdeskundigen of ‘experts’ die je laten afvragen of elke interactie die je ooit met je kind hebt gehad een levenslang trauma zal veroorzaken.

“Schuldgevoel is het bijproduct van wat de maatschappij heeft geïllustreerd voor moeders, een onbereikbare rol. We hebben meer toegang tot informatie dan ooit tevoren. We hebben gecureerde feeds op social media, input van mensen overal – of het nu grootouders zijn of mensen in de supermarkt – die ons vertellen hoe we deze rol perfect moeten invullen”, zegt Ashurina Ream, PsyD, de klinisch psycholoog achter Psyched Mommy. “Moeders hebben niet alleen het gevoel dat ze niet voldoen, maar voelen zich ook nog slecht omdat ze zich slecht voelen. Elke keer als ze horen dat ze hun emoties moeten vermijden, worden ze ongeldig. Alsof dat wat ze voelen niet waar is. Er komen zoveel moeders naar me toe die zeggen: ‘Wat is er mis met mij? Ben ik de enige die zich zo voelt?’ Nee, dat ben je zeker niet.”

De oplossing voor dit alles is te complex en te ambitieus om individueel te benoemen. “Schuldgevoelens ontstaan door het gevoel dat we falen. En wij falen niet, we leven in een wereld die ons laat falen. We zijn erop ingesteld om te falen”, zegt Saujani. “En daar moet iets in veranderen. We moeten allemaal vechten voor structurele verandering.”

Stop met vergelijken 

Het is makkelijk tegen overweldigde moeders te zeggen dat ze voor zichzelf moeten zorgen, maar in plaats van manicures en massages, is het beperken van schadelijke berichten die vertellen dat we niet genoeg zijn misschien wel de beste manier waarop we voor onszelf kunnen zorgen. Dat kan zijn het blokkeren, ontvolgen of dempen van social media-accounts, maar ook uit moedergroepen stappen of gesprekken vermijden waarin moeders vergeleken worden.

De tijd is daar om het schuldgevoel van moeders te herkaderen. Het is geen overgangsritueel naar het moederschap, maar een manier van benaderen waarop we in de steek worden gelaten. Voor het oplossen van schuldgevoel van moeders is meer nodig dan een verandering in de manier waarop we erover praten. Huidige systemen en normen moeten op de schop en terwijl we daarop wachten kan een mentale reframe de eerste stap zijn.

“Wees niet zo streng voor jezelf”, zegt Saujani tegen moeders die worstelen met schuldgevoelens. “Het is oké om je zo te voelen. De maatschappij waarin we leven geeft jou dat gevoel. En dat is niet jouw schuld.”

Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd door Vogue US.