Waarom kopen jongeren zoveel?

Het kopen van nieuwe kleren is misschien wel een van de meest voorkomende manieren waarop jongeren doemuitgaven doen. Nogal dubbelzinnig, zou je kunnen zeggen; als we onszelf proberen te verdoven van angsten zoals de dreigende klimaatcrisis, is het dan niet contra-intuïtief om nieuwe dingen te kopen? Is dat immers niet wat deze problemen in de eerste plaats heeft veroorzaakt?

Duurzaamheidsstrateeg Alec Leach onderzoekt dat paradox, en schrijft erover in zijn boek met de toepasselijke titel The world is on fire but we’re still buying shoes. “Van mode word je optimistisch”, schrijft hij. “Het geeft ons de kans om onszelf een nieuwe toekomst voor te stellen, een toekomst waarin huidige angsten wegsmelten.”

Waarom moet je stoppen met doemuitgaven?

Een huis kopen is voor veel millennials en Gen Z’ers onmogelijk. Maar ze kunnen wel nog steeds investeren in luxe artikelen (ook duidelijk nog steeds een voorrecht), wat ook een manier is om de controle terug te krijgen – althans, zo voelt het. “Doemuitgaven zijn een weergave van wat we de passieve naar actieve omslag noemen, waarbij passief staat voor de vele dingen die we in de wereld willen veranderen maar waarvan we het gevoel hebben dat we dat niet kunnen, en actief voor het kopen van dingen”, legt Dr. Dion Terrelonge uit, die je misschien wel kent als the fashion psychologist.

Natuurlijk zullen we met het doen van doemuitgaven nooit onze problemen oplossen. Sterker nog, door doemuitgaven raken mensen verstrikt in een ongezonde cyclus van constant kopen, omdat ze op zoek zijn naar onmiddellijke voldoening. “Als dingen kopen ons écht zou genezen, dan zouden we daar op een gegeven moment ook weer mee stoppen”, zegt Leach. “Maar omdat consumeren niet echt onze behoeften bevredigt, blijven we maar rondjes lopen, achter alle trends aan, en steeds weer spijt krijgend van onze aankopen.”

Hoe stop je met te veel kopen?

Kopen om jezelf beter te voelen lost dus niks op. Toch is het niet makkelijk om er níet aan toe te geven. Hoe stop je met het doen van doemuitgaven?

Hou een financieel dagboek bij

Uitzoeken waarom je zoveel doemuitgaven doet, is cruciaal om van je gewoonte af te komen. “Je kunt een financieel dagboek bijhouden, waarin je elke keer dat je een doemuitgave doet, noteert hoe je je toen voelde”, adviseert Terrelonge. “Schrijf op: wat je toen deed, wat waarschijnlijk winkelen is; wat er gebeurde, en hoe je je daarna voelde; en kijk of je gedragspatronen kunt herkennen. Als je dit eenmaal hebt gedaan, ben je beter in staat om je gedrag te veranderen.”

Stel grenzen voor jezelf, ook op je telefoon

Aangezien we voortdurend worden gebombardeerd met nieuwe technologieën, kan het helpen om grenzen te stellen wat betreft je smartphone- en social media-gebruik. “Observeer welke apps en activiteiten je leegzuigen en je aanzetten tot het doen van doemuitgaven”, adviseert Bain. “Ik heb bijvoorbeeld geen shop-apps op mijn telefoon en zelfs geen social media. Als dat een brug te ver voor je is, haal dan de commerciële invloeden uit je feed en voed jezelf in plaats daarvan met inspirerende, geestverruimende content.”

Maak een lijst met andere activiteiten waar je óók blij van wordt

Het is makkelijk om (te veel) te kopen als je je down voelt. Daarom kan het handig zijn om een lijst te maken met (gratis) activiteiten die je, in plaats van shoppen, óók kan doen om jezelf beter te voelen. “Ga wandelen of hardlopen, neem een bad, bel een vriendin, doe aan yoga of pilates, schrijf; doe iets wat je weerhoudt van kopen”, aldus Bain.

“Je zou ook vijf prioriteiten in je leven kunnen opschrijven”, vervolgt Bain. “Voor mij zijn dat: gezond eten, bewegen, rust nemen, verbinding maken en creatief zijn. Ik probeer ervoor te zorgen dat ik in mijn dagelijks leven rekening houd met alle vijf, en dat weerhoudt me ervan om hersenloze uitgaven te doen.”

Begin met sparen, beetje bij beetje

Hoewel sparen zinloos lijkt gezien de huidige economische situatie, kan het al helpen om kleine beetjes opzij te zetten. “Laat je informeren over wat je financiële opties zijn”, raadt Bain aan. “En al is het maar een klein beetje: probeer iets te sparen als je begin twintig bent. Tien jaar later is dat een behoorlijk bedrag.”

Doe iets goeds voor een ander

En tot slot: investeer in je omgeving. “Dingen doen die anderen helpen komt niet alleen hen ten goede, het zal ook jou helpen om uit je eigen hoofd te komen. We noemen dit ook wel eudaimonisch geluk, wat je bereikt door goeddoen, in plaats van geld uitgeven”, zegt Terrelonge. “Het geeft je ook de kans om te zien welke positieve impact je op de wereld kunt hebben, en dat je niet machteloos bent om verandering teweeg te brengen.”

Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd door Vogue UK.