modemerken-vanaf-nu-zelf-verantwoordelijk-voor-kledingafval-wat-betekent-dit-precies-258441
©ANP

Onlangs werd bekendgemaakt dat Nederland per 1 juli het tweede Europese land wordt met wetgeving waar modemerken verantwoordelijk worden voor kledingafval. Uit cijfers blijkt dat we op wereldwijd niveau jaarlijks zo’n zestig procent meer kledingstukken kopen dan vijftien jaar geleden.

Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.

En de uitvoer van afgedankte kleding uit de Europese Unie naar met name Afrika en Azië is tussen de jaren 2000 en 2019 verdrievoudigd, zegt het Europees Milieuagentschap. Daarom is verandering nodig om deze vervuiling te stoppen en de omgang met kledingafval over een andere boeg te gooien. We vroegen Susan Sjouwerman, journalist voor NOS, Vogue, Elle en oprichter van het platform @modeconomie wat dit voor jou als consument betekent. 

Toekomst van kledingafval

Wat houdt deze wet in?

“De bedoeling van de nieuwe wet is dat er straks minder van onze afgedankte kleding vernietigd wordt of op afvalbergen in bijvoorbeeld Ghana, Kenia of Chili terechtkomt. In het kort houdt het in dat modebedrijven en andere textielproducenten zelf verantwoordelijk worden voor het inzamelen, sorteren, hergebruiken en/of recyclen van oud textiel dat zij maakten. En ze moeten dat zelf ook gaan bekostigen. Nu zijn gemeenten daar nog verantwoordelijk voor. Er zijn wettelijke doelen gesteld aan hoeveel van dat oud textiel moet worden hergebruikt en gerecycled. In 2025 moet dat 50 procent zijn, in 2030 moet het zijn opgelopen naar 75 procent.”

Hoe zit dat precies vanaf 1 juli?

“De regeling gaat per 1 juli in, maar textielproducenten hoeven pas vanaf 2025 aan de doelstellingen te voldoen.”

Wat gaan we van de nieuwe wet merken?

“Dat er waarschijnlijk meer inzamelpunten komen voor oude kleding in bijvoorbeeld winkels. De textielcontainers die nu op straat staan, blijven in de meeste gevallen gewoon staan. En over twee jaar zien we als het goed is de eerste resultaten van de UPV. Dat moet betekenen: meer tweedehands kleding op de Nederlandse markt, ook in reguliere winkels, en meer kleding van (deels) gerecyclede vezels.”

‘Prikkel om betere kwaliteit kleding te maken’ 

En wordt dat nou landelijk, Europees of op wereldwijd niveau gehandhaafd? 

“Het is een Nederlandse wet, dus hij wordt door de Nederlandse overheid gehandhaafd. Die heeft hier overigens al ervaring mee; er bestaan ook UPV’s voor onder meer batterijen en autobanden.”

Gaat hiermee daadwerkelijk iets veranderen? 

“Ja, de UPV heeft zin. Er waren al wat modebedrijven die zelf met inzameling bezig waren (zoals H&M met inzamelbakken in de winkels), maar dat was geheel vrijwillig. Nu wordt het een wettelijke verplichting. Het betekent dat ze moeten investeren in betere afhandeling van oud textiel. En het is een prikkel om betere kwaliteit kleding te maken die goed tweedehands verkocht of gerecycled wordt.

De wet zegt niet zoveel over circulair ontwerpen, maar het is haast onvermijdelijk dat bedrijven daar nu mee aan de slag gaan. Zodat er zo meer onderdelen van bijvoorbeeld een T-shirt hergebruikt worden. Ook een belangrijk voordeel: er moet meer oud textiel als tweedehandskleding in Nederland worden verkocht. Er mag dus minder naar het buitenland worden geëxporteerd. Hierdoor is de kans kleiner dat textiel in een Chileense woestijn of op de oever van een Indonesische rivier eindigt.”

Is met zo’n nieuwe wet dan zo goed als alles opgelost? 

“Of met de UPV alle misstanden verdwijnen? Nee, vast niet. We moeten ook nog zien of de mode-industrie hier (gezamenlijk) aan kan voldoen op zo’n korte termijn. Maar het is een flinke stok achter de deur om anders met afgedankte kleding om te gaan.”

Ben je als consument op zoek naar hoe je in kleding duurzamere keuzes kan maken? Op Vogue.nl vind je genoeg over duurzamer consumeren. Want samen voor een gezondere en duurzame samenleving, toch?