“Mensen kijken al sinds Martha Washington naar de first lady en wat ze draagt”, zegt Lisa Kathleen Graddy, curator Amerikaanse politieke geschiedenis, hervormingsbewegingen en politieke geschiedenis van vrouwen in het National Museum of American History van het Smithsonian. Al meer dan honderd jaar werkt het instituut aan het conserveren en restaureren van de mode van de first ladies. Het National Museum of American History heeft museumbezoekers gelokt met zijn tentoonstelling van inaugurele toga’s sinds de inrichting van de galerijen in 1912.
First ladies tijdens de inauguratie van hun man
“Mensen hebben altijd een mening gehad over [hun kleding] en dat is iets wat we in de tentoonstelling proberen aan te pakken”, zegt ze. “Waarom kan het ons iets schelen wat de first lady draagt? Ze wordt beschouwd als de first lady van de Amerikaanse samenleving. Ze gaat naar buiten en vertegenwoordigt ons in het hele land en over de hele wereld, dus mensen hebben het gevoel dat ze het recht hebben om een mening te hebben.”
Sinds 1789 worden de stof, constructie, herkomst en symboliek achter de kleding die de vrouwen van presidenten dragen op Inauguration Day gelezen als een persbericht over hun bedoelingen voor de komende vier jaar. Toen Caroline Lavinia Scott Harrison bekendmaakte dat haar jurk van Amerikaanse makelij was, ondersteunde dat het America first-beleid van haar man. Met haar eurocentrische mode gaf Jackie Kennedy aan dat ze van plan was om het Witte Huis te doordrenken met hoge cultuur. En toen Michelle Obama handschoenen van J.Crew droeg, gaf ze aan dat ze een first lady van het volk was.
Kijk hieronder terug naar wat een aantal van de beroemdste first ladies droegen tijdens de inauguratie van Amerikaanse presidenten.
Het is niet bevestigd wat Mary Todd Lincoln precies droeg tijdens de inauguratie van Abraham Lincoln, maar er wordt aangenomen dat ze dezelfde jurk droeg op deze foto die na het evenement werd genomen. De jurk heeft de zeer modieuze crinolinerok uit het midden van de 19e eeuw, die is versierd met ruches en een bloemenpatroon. Mary droeg vaak kleding van ontwerper Elizabeth Keckley, een voormalige slavin, toen ze eenmaal in het Witte Huis was. De ontwerper ontmoette Mary op de dag van de inauguratie van haar man en werd meteen aangenomen om de first lady te helpen met haar kleding.
Mary Todd Lincoln in 1861 in wat waarschijnlijk haar baljurk voor de inauguratie was.
Eleanor Roosevelt
Als Amerika’s langstzittende first lady woonde Eleanor Roosevelt verschillende inauguratieceremonies en bals bij. Door de Tweede Wereldoorlog was haar man, Franklin D. Roosevelt, de enige president die vier termijnen diende. Voor haar eerste inauguratie in 1933 droeg ze een met strass en maanstenen versierde jurk van blauw zijden crêpe met afneembare mouwen, ontworpen door de Amerikaanse modeontwerper Sally Milgrim. Bij de inauguratieceremonie droeg ze een fluwelen jurk en omslagdoek, beide in blauwtinten, van de Amerikaanse ontwerper Arnold Constable.
Technisch gezien annuleerde FDR officiële bals voor zijn tweede en derde inauguraties (in 1937 en 1941) vanwege respectievelijk de Grote Depressie en de Tweede Wereldoorlog en organiseerde hij in plaats daarvan kleinere evenementen. Eleanor kleedde zich beide keren in ivoorkleurig zijdesatijn. Voor de vierde inauguratie in 1945 droeg ze een roze rayonjurk met lange mouwen en kanten details, ook van Constable.
Eleanor Roosevelt in de Arnold Constable-jurk die ze droeg bij de vierde inauguratie van FDR in 1945.
Jacqueline Kennedy
Jackie Kennedy’s tijd als first lady was relatief kort, maar haar impact was ongekend. Nooit eerder had het presidentschap zoveel stijl, jeugd en cultuur gekend. Kort na de verkiezing van haar man John F. Kennedy kondigde ze aan dat ze het Witte Huis wilde positioneren als “een etalage van Amerikaanse kunst en geschiedenis”. Oleg Cassini, kostuum- en modeontwerper voor de sterren, werd Jackies officieuze secretaris van stijl.
Voor de beëdiging van JFK droeg Jackie een A-lijn jurk en jas van de in Rusland geboren Cassini. De look had oversized knopen, een bijpassende hoed en een hoge kraag voor extra warmte. Hoewel de outfit lichtblauw leek op de gekleurde foto’s van die dag, waren de jurk en de hoed eigenlijk beige.
Voor het gala had Jackie een hand in het ontwerpen van haar jurk. Ze stuurde een schets naar Ethel Frankau van Bergdorf Custom Salon en het resultaat was een gebroken witte, mouwloze jurk van zijden chiffon met een chiffon overlay versierd met zilverdraad borduurwerk. Het was slechts een greep uit de vele looks die ze droeg in haar tijd als first lady en die haar de titel gaven die weinigen echt waard zijn: mode-icoon.
Jacqueline Kennedy in haar jurk van Ethel Frankau van Bergdorf Custom Salon met Peter Lawford in 1961.
Pat Nixon
Tegen de tijd dat Pat Nixon first lady werd, was ze al second lady geweest tijdens de regering van Eisenhower en was ze bekend met wat de rol vereiste. In 1969 werd haar man Richard Nixon beëdigd en bij de ceremonie droeg ze een fuschiakleurige jas met dubbele knopen van Jay Sarnoff Custom Couture, een Amerikaans label. Ze combineerde het met een bontstola en een hoed. Voor het bal droeg ze een zijden satijnen jurk versierd met kralen en een bijpassend kort jasje, ontworpen door Karen Stark voor Harvey Berin. Haar schoenen van Herbert Levine waren voorzien van een monogram op de rechter wreef.
Vier jaar later, bij de tweede inauguratie van Nixon in 1973, koos ze voor een effen jas, dit keer in een blauwgroene kleur met een bontkraag. Tijdens het gala droeg ze een turquoise jurk met lange mouwen en kristallen details van Adele Simpson. Pats mode werd steeds bescheidener naarmate haar presidentschap vorderde.
Pat Nixon in haar tweede inaugurele baljurk, ontworpen door Adele Simpson uit New York, in 1973.
Nancy Reagan
Nancy Reagan, een Hollywoodfiguur voordat ze first lady werd, begreep wat het betekende om in de publieke belangstelling te staan. Haar waardering en oog voor mode positioneerden haar als een stijlmaker, hoewel ze vooral herinnerd wordt om haar anti-drugsprogramma’s. Bij de eerste beëdigingsceremonie van Ronald Reagan in 1981 droeg Nancy een jas en hoed in een kleur die Reagan-rood werd genoemd. Het was ontworpen door Adolfo. Voor het bal droeg ze James Galanos – ze was fan van de Amerikaanse couturier en verstevigde zijn status als veelgevraagd kleermaker. De eerste jurk was een jurk met één schouder en zware kralen met een kanten overlay.
Vier jaar later, bij de tweede beëdigingsceremonie van Ronald Reagan, droeg Nancy een kraagloos blauw pak en hoed, met gouden kettingen en knoopoorbellen. Opnieuw droeg ze Adolfo voor de ceremonie en Galanos voor het bal. Voor de tweede keer hadden de avondjurk en het jasje een ingetogen uitstraling. Het op Art Deco geïnspireerde kralenwerk in witte en zilveren kleuren kostte naar verluidt meer dan 300 uur om met de hand aan te brengen.
Nancy Reagan droeg een Art Deco-jurk van James Galanos bij de tweede inauguratie van haar man in 1985.
Hillary Clinton
Voor haar tijd in broekpakken als minister van Buitenlandse Zaken droeg Hillary Clinton als first lady vaker jurken en rokken. Bij de inauguratie van Bill Clinton in 1993 droeg Hillary een geruit roze pak van de ontwerper Connie Fails uit Arkansas, die Hillary verschillende opdrachten had gegeven om zichzelf klaar te stomen als first lady. Ze maakte de look af met een blauwe fluwelen hoed van Darcy Creech.
Op het inaugurele bal droeg Hillary nog een andere ontwerper uit Arkansas als knipoog naar de thuisstaat van haar man. De jurk, ontworpen door Sarah Phillips, was een kanten jurk met een iriserende blauwe overrok voor extra volume. Vier jaar later, bij de inauguratie van Bill Clinton in 1997, schakelde Hillary de hulp in van Oscar de la Renta om zich te kleden voor inaugurele evenementen. Bij de beëdigingsceremonie droeg Hillary zijn vrolijke koraalkleurige jurk en jas in wollen melton. Voor het bal schitterde ze in een jurk van geborduurde tule met hoge hals en lange mouwen in ivoorkleurige metallics.
In 2009 was Michelle Obama, de eerste zwarte first lady, een frisse wind. Tijdens de inauguratie van Barack Obama in 2009 koos Michelle voor een wollen en kanten jurk en jasje van Isabel Toledo en een paar olijfgroene handschoenen van J.Crew. Tijdens de ceremonie zag ze er schitterend uit in een witte zijden chiffonjurk met één schouder, versierd met organza bloemen met Swarovski-kristallen. De jurk zorgde ervoor dat de ontwerper, Jason Wu, doorbrak in de modewereld.
Vier jaar later, in 2013, verscheen Michelle als de moderne vrouw in een jas en jurk van Thom Browne in een marineblauwe zijden stof met ruitpatroon. De look werd afgemaakt met een bijpassende riem versierd met metallic pailletten. De baljurk werd opnieuw ontworpen door Jason Wu. Dit keer koos hij een vurige rode kleur voor een zijden chiffon halterjurk die prachtig over het podium bewoog terwijl Michelle en haar man dansten.
Michelle Obama, in een jurk van Jason Wu, met Barack Obama in 2013.
Melania Trump
In 2017 droeg Melania Trump een hemelsblauw kasjmier Ralph Lauren-ensemble. Op het inaugurele bal droeg ze een vanillekleurige zijden crêpe off-shoulderjurk, ontworpen door Hervé Pierre, met een bordeauxrood lint rond de taille.
Tijdens de inauguratie van Joe Biden in 2021 droeg Jill Biden een blauwe jas van het jonge, in New York gevestigde label Markarian, ontworpen door ontwerper Alexandra O’Neill. De jas was op maat gemaakt en geborduurd met Swarovski-kristallen voor extra glans. Bij de look hoorde natuurlijk een accessoire dat nog nooit eerder bij een inaugurele ceremonie was gedragen: een gezichtsmasker. De bedekking was een herinnering voor toekomstige generaties dat, ondanks de feestelijkheden van een nieuwe president, er nog steeds een pandemie heerste die het land teisterde.
Later op de dag van de inauguratie droeg Jill een jas en jurk van Gabriela Hearst. Beide stukken waren wit, met borduursels die de federale bloemen van elke staat en territorium binnen de Verenigde Staten van Amerika voorstelden. De boodschap was er een van eenheid en saamhorigheid. Deze look verving de standaardjurk die de FLOTUS op inauguratie-avonden droeg, omdat er vanwege de pandemie geen galabal plaatsvond.
Jill Biden in haar post-ceremonie look: een bijpassende witte jas en jurk van Gabriela Hearst geborduurd met federale bloemen van elke staat en territorium van de Verenigde Staten van Amerika.
Melania Trump
Voor haar tweede inauguratieceremonie, die vanwege het weer binnen zal plaatsvinden, droeg Melania Trump een eenvoudige, getailleerde marineblauwe jas en rok met knopen van Adam Lippes en een bijpassende Eric Javits-hoed in een boot-achtige vorm met een witte band.