het-probleem-met-kanye-west-226120
©ANP

Het zal je vast niet zijn ontgaan: Kanye West stuurde in Parijs “White Lives Matter” T-shirts de catwalk op tijdens zijn YZYS9-presentatie. Ik weet eerlijk gezegd niet of ik moet schrijven over de impact van het gebruik van een extreemrechtse slogan op een T-shirt, of dat ik het moet negeren, zoals je wordt verteld te doen als peuters driftbuien hebben.

Hier gaat de ophef over Kanye West over

Kanye West is volwassen, en ik denk dat dit niet zozeer een woedeaanval was, maar een reactie – hoewel ik niet helemaal zeker weet waar hij op reageert. Mag ik even zeggen dat ik me oprecht slecht voel voor de zwarte vrouw die op de catwalk een kledingstuk droeg met een racistische reactie op een belangrijke burgerrechtenbeweging? Het is onmogelijk om haar politieke ideologie te kennen, of überhaupt te weten of het model iets te zeggen had, maar ze beleefde Black Lives Matter in real time, op dezelfde manier als wij allemaal.

Waar beginnen we met West? Een van de dingen die ik het leukste aan hem vind, is zijn onvoorspelbaarheid, zijn onwil om zich aan te passen. Hij heeft karakteristieke humor – direct en scherpzinnig – met een onmiskenbare mix van onwetendheid en uitbundigheid. Hem zien werken is zowel spannend als angstwekkend. Hij is zowel goedaardig als gevaarlijk, en nietszeggend als krachtig. Maar het probleem met West is dat de energie te intens kan zijn, de provocatie kan doorslaan, hij kan over de schreef gaan.

Extreemrechtse ideologie

Hoewel je zijn afwijkende gedrag kunt herleiden tot “George Bush geeft niet om zwarte mensen”, tot slavernij “klinkt als een keuze”, tot Taylor bij de VMA’s, hebben zijn recentere acties velen van ons aan het denken gezet. De breuk met Kim Kardashian, het liefdevol praten over zijn vrouw en haar tegelijkertijd lastigvallen met bloemenbezorgingen, hadden iets kwetsbaars en iets heel oprechts, maar ook iets bedreigends. Hij is altijd roekeloos geweest, maar het is angstaanjagend om te zien hoe ver hij gaat en hoe weinig verantwoordelijkheid hij neemt voor zijn acties.

Een deel van de eindeloze aantrekkingskracht van West is het uitzoeken of zijn acties het resultaat zijn van zorgvuldigheid, van pure impuls, of van beide. (Bij hem werd in 2017 een bipolaire stoornis vastgesteld, maar ik wil niet suggereren dat zijn geestelijke gezondheid zijn gedrag rechtvaardigt). Zijn denken is voortdurend intrigerend; er is een gevoel dat hij opereert vanuit iets dat we niet helemaal kunnen bevatten. Hij is er een meester in om ons over hem te laten praten, om discussies uit te lokken, en om onze prestigieuze waakzaamheid te ondermijnen. Vergeet niet: we hebben hem gezien met een MAGA hoed, we hebben hem gezien in het Witte Huis met Donald Trump. En nu matcht hij “White Lives Matter” shirts met Candace Owens (een Amerikaanse conservatieve commentator, red.).

Black Lives Matter was nooit anti-wit

Het zou leuk zijn om de shirts snel af te doen als clout chasing (aandacht nastreven, red.). Weer een stunt om met de status quo te rommelen, men op stang te jagen, uit te dagen. Afhankelijk van je standpunt zijn de shirts dom, luchthartig of gevaarlijk. Voor mij versterken ze de rechtse ideologie en geven ze nog meer zendtijd, terwijl we die zouden moeten uitbannen. Objectief gezien doen witte levens ertoe, maar Black Lives Matter was als beweging geen commentaar op de waarde van het leven van een niet-zwart persoon. Die drie woorden kwamen symbool te staan voor vele facetten van de zwarte ervaring, maar de beweging was er in essentie op gericht dat het sterftecijfer onder zwarte mensen hoger ligt, vooral wanneer zwarte levens in aanraking komen met rechtshandhaving.

Black Lives Matter was nooit anti-wit, maar pleitte voor raciale gelijkheid en concentreerde zich op hervorming van het strafrecht. Zwarte levens zijn belangrijk omdat ze meer risico lopen op straat, meer risico lopen bij arrestaties, meer risico lopen in hechtenis. Dit is niet hetzelfde als zeggen dat witte levens er niet toe doen – het is gewoon het herstellen van de onbalans. Ik weet zeker dat Kanye West het eens is, al is het maar in grote lijnen, over rassengelijkheid. Maar ik ben bang dat zijn “White Lives Matter” shirts niet zullen helpen.

Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd door Vogue US.