in-gesprek-met-carine-roitfeld-de-belichaming-van-coolness-en-rock-n-roll-300513
©Vogue Living, Paul Bellaart

Carine Roitfeld, voormalig hoofdredacteur van de Franse Vogue geniet in haar sensuele bachelor pad in Parijs van haar herwonnen vrijheid. Op haar 69ste denkt ze nog lang niet aan pensioen, heeft de tattooverslaving ingezet, is ze gaan roken en doet ze precies wat zíj wil. “Ik slaap in een slaapzak, te lui om mijn bed op te maken.”

Carine Roitfeld: ‘No time to stop’

Haar 69ste verjaardag vierde Carine Roitfeld groots in Raspoutine, de Parijse nachtclub die de tweede huiskamer was van haar Russische vader. Net als hij viert ze graag uitbundig het leven; thuis is de bar altijd open voor vrienden. Haar haren knipt ze nog steeds zelf – “wat plukken in mijn gezicht om me achter te verbergen, ik kan wat angstig zijn”. Haar kenmerkende zwarte oogschaduw brengt ze nog immer nonchalant aan met haar vingers, de punk-T-shirts met brandgaten, de naaldhakken: all still there. Er zijn echter tatoeages bijgekomen – vijf op haar vingers, verwijzingen naar haar Russische genen, maar nog lang niet genoeg – en ze is recent gaan roken.

Carine Roitfeld
©Vogue Living, Paul Bellaart

Heerlijk mens, prachtige vrouw, een feestje om tijd met haar door te brengen. Dat vond Tom Ford ook, begin jaren negentig, toen hij haar met moeite wist te overtuigen om voor Gucci te komen werken, destijds nog een ingedut lederwarenhuis. “Tom keek naar de manier waarop ik bewoog en probeerde iets van mijn karakter naar zijn collecties te vertalen.” Samen zouden ze een belangrijke esthetische bijdrage leveren aan de hedonistische jaren negentig, met als memorabel hoogtepunt die ene foto, maar daarover later meer. Na haar vertrek bij de Franse Vogue lanceerde Carine in 2012 haar eigen halfjaarlijkse CR Fashion Book. Het magazine is inmiddels al twaalf jaar een succes, dus een pensioen is nog lang niet aan de orde voor de stylish Parisienne. “No time to stop. Kan ook niet, ik heb het geld nodig en zou snel verveeld zijn”, zegt Carine thuis in Parijs.

Elke week onze beste artikelen in je inbox? Schrijf je hier in voor de Vogue-nieuwsbrief.

“Ik prijs mezelf gelukkig dat ik in deze door jeugd gefascineerde wereld nog kan werken. Ik heb een jonge ziel en nog steeds frisse ideeën. Vannacht werkte ik tot één uur via Zoom met Kim Kardashian in LA aan een campagne. Ze vertrouwt me volledig, alles wat ik voorstel voor de look, het haar, de make-up … Ze volgt het op, maar je kunt zo’n samenwerking nooit voor lief nemen. Je moet ervoor blijven knokken, jezelf bewijzen, want iedereen wil je klanten inpikken. Gelukkig heb ik een gave volgens zowel Tom Ford als Karl Lagerfeld: ik maak anderen beter. Het model, de fotograaf, de designer: ik blijf ze pushen het beste uit zichzelf te halen. Ik ben namelijk geen ‘oui-oui- persoon, iemand die continu tegen zijn opdrachtgever zegt wat die wil horen. Als iets me niet bevalt, zeg ik dat, op het juiste moment.”

Ein-de-lijk een conciërge

Voor de crew van Vogue Living opende Carine Roitfeld de deuren van haar glitzy appartement in Parijs. Twee jaar geleden gekocht op de prestigieuze Avenue Montaigne, pal boven de Prada-store – íémand moet er wonen. “Ik kom vast over als een snob, maar ik heb ein-de-lijk een conciërge; zo’n veilig gevoel en zo’n luxe. Bloemen en pakketjes worden boven gebracht, als ik mijn sleutels vergeet maakt hij de deur voor me open. Heerlijk.”

Carine is de verpersoonlijking van haar huis: bijna alles is er zwart, buiten- gewoon smaakvol bijeengebracht en voorzien van een sensueel sausje. Sinds haar breuk met Christian Restoin, de man met wie ze veertig jaar haar leven deelde en oprichter van het merk Equipment, huurde ze twee jaar een appartement in het twaalfde arrondissement, totdat haar droomappartement in het achtste voorbijkwam. Eindelijk weer terug op de rechteroever, waar ze geboren is, zegt ze.

Carine Roitfeld
©Vogue Living, Paul Bellaart
Carine Roitfeld
©Vogue Living, Paul Bellaart
Carine Roitfeld
©Vogue Living, Paul Bellaart

“Ik heb de afgelopen dertig jaar op de linkeroever gewoond. Voor Parijzenaars betekent het verschil tussen de linker- en rechterkant van de Seine heel veel, nauwelijks uit te leggen. Links is prachtig hoor, maar snob. Mensen denken er dat ze enorm intellectueel zijn en vinden zich slimmer en superinteressant omdat ze een galerie hebben – veel blabla. Niets voor mij, de rechteroever is waar ik behoor. Ik ben geboren in een kliniek om de hoek van mijn huidige appartement, dat gebouw wordt nu een Alaïa-flagshipstore, dus de cirkel is rond.”

In haar bachelor pad besloot ze alles te doen wat ze wilde. Ze is dol op zwart en spiegels op deuren, waardoor de ruimte groter oogt. Het interieur schurkt tegen Coco Chanels beroemde appartement in het Ritz-hotel aan. ‘Ik heb veel muren laten weghalen om zo een grotere huiskamer te creëren. De keuken heb ik juist weer flink verkleind om ruimte te maken voor een kleedkamer en washok – veel belangrijker. I’m not a cooker. Geen idee hoe mijn oven werkt, een gebakken eitje lukt nog net, but I am a Deliveroo person.’

Camping at home

Eigenlijk is haar appartement qua mood te vergelijken met een Airstream, zegt ze, zo’n Amerikaanse retrocaravan. “Alles wat ik nodig heb is er, maar niets te veel. Naarmate ik ouder word, heb ik minder behoefte aan een groot huis. Ik slaap op mijn bed, van zwart leer, custommade voor mij, elke avond in een slaapzak die ik ’s ochtends weer opberg. It’s a bit like camping at home. Te lui om telkens weer mijn bed op te maken. Omdat het appartement niet groot is, laat ik altijd de deur naar de slaapkamer open en ik wil niet dat bezoek zicht heeft op een dekbed. Wél op dat sexy leren bed.”

Alleen voelt ze zich er niet. “God nee, het is héérlijk om thuis tegen niemand te hoeven praten. Ik spreek zakelijk de hele dag al zo veel mensen. Daten? Daar ben ik totaal niet mee bezig, I’m dating my work en heb niet echt tijd om bewust op zoek te gaan. Mocht ik echter iemand tegenkomen die mijn hart steelt, dan zal ik uiteraard tijd voor de liefde maken.”

Carine Roitfeld
©Vogue Living, Paul Bellaart
Carine Roitfeld
©Vogue Living, Paul Bellaart

Vrienden genoeg om te bellen als ze behoefte heeft aan gezelschap, zegt ze. Daarbij is ze omgeven door kunst van vrienden, portretten van haarzelf, van de kinderen en kleinkinderen. “Het is hier geen art gallery hoor – zo rijk ben ik niet – het is meer my life in pictures. Veel foto’s van eigen shoots aan de muur en originele tekeningen van Karl Lagerfeld met wie ik tien jaar samenwerkte. Hij was heel gul voor me.”

Topstukken uit haar collectie zijn foto’s van Robert Mapplethorpe, een foto van Penelope Tree door Richard Avedon en een polaroid van Farrah Fawcett geschoten door Andy Warhol. De laatste twee waren cadeautjes van Tom Ford. “Hij is degene die me heeft aangespoord om een kunstcollectie te starten.”

Aan alles wat nieuw is heeft Carine esthetisch een broertje dood. In het appartement staan dan ook alleen vintage meubels, liefst uit de jaren zeventig. “Een interieur verzamelen is als het opbouwen van een garderobe. Je start met dat ene stuk waar je dol op bent, in mijn geval een schitterende zwartleren sofa van Willy Rizzo, daarna kocht ik de designtafel die eigenlijk een bar is – I think it’s genius. De rest volgt dan vanzelf.”

roitfeld
©Vogue Living, Paul Bellaart
carine
©Vogue Living, Paul Bellaart
Carine
©Vogue Living, Paul Bellaart

Haar vriend Jean-Marc Hervier – hij werkte jarenlang voor Thierry Mugler, heeft George Michaels videoclip Too Funky mede geproduceerd en runt tegenwoordig twee galeries – was daarbij een grote hulp. ‘Jean-Marc heeft me geholpen van deze boring mid-century box iets bijzonders te maken. Ik ben een Maagd, dus erg kieskeurig, ik kan mierenneuken over de kleinste details. Zo heb ik een deurmat met mijn initialen. Om eenheid in de hal te creëren heb ik – heel erg – de buurman er ook een gegeven met zíjn initialen. Hij kon er gelukkig om lachen. Er staat ook een bankje, met een grote foto van mezelf door modefotograaf Paolo Roversi erboven. Ook dat vond hij prima.’

Rommelige roker

Haar well-curated wardrobe is een stuk kleiner dan gedacht. Al zo’n 25 jaar is ze uit te tekenen met hetzelfde silhouet. “It’s not really a uniform. Toen ik bij Vogue Paris startte wilde ik die grote titel op een Franse manier representeren. Jeans staan me goed, maar alle vrouwen in het team liepen al in jeans, dus besloot ik rokken te gaan dragen, hakken, simpele truien of T-shirts met een jasje – altijd sterk getailleerd want dat is goed voor mijn figuur. Klinkt misschien een tikkeltje bourgeois, maar ik draag daarbij altijd wel iets wat niet perfect is, de kleur van mijn schoenen, verrassende sieraden, met uiteraard rock-’n-rollmake-up.” Na vijf rugoperaties deed ze concessies aan haar hakken, tegenwoordig nog maar negen in plaats van elf centimeter. T-shirts, indien niet vintage, scheurt ze soms kapot.

“Of ik stop ze honderd keer in de wasmachine; leg ik er eerst nog een knoop in. Brandgaten komen er vanzelf in omdat ik een rommelige roker ben, ik ben er pas vijf jaar geleden mee begonnen. Ik heb mijn leven lang met stevige rokers gedeeld – mijn vader, mijn ex – dus heb passief meegerookt. Toen ik alleen ging wonen openbaarde zich de behoefte aan nicotine. Ik ben ook best vaak nerveus en niet erg comfortabel met mezelf, dus het geeft me ook een houding. Maar eerlijk gezegd ben ik dol op aanstekers! Het gaat me zelfs meer om het plezier van de handeling dan om het roken: zó sexy, het aansteken van een sigaret. Het past gewoon in mijn nieuwe levenspatroon.

Onlangs ben ik met veel dingen begonnen. Tatoeages bijvoorbeeld, ik heb er nu vijf op mijn vingers en ben nog lang niet klaar. Of ik mezelf opnieuw heb uitgevonden? Nee, dat is een te grote bewering, maar ik voel wel meer vrijheid.” Dat ze af en toe een wandelstok gebruikt, neemt ze op de koop toe. “Met je gezondheid is het altijd afwachten. Net als bij een oude auto, die moet ook af en toe door een monteur onder handen genomen worden.”

roitfeld
©Vogue Living, Paul Bellaart
roitfeld
©Vogue Living, Paul Bellaart
roitfeld
©Vogue Living, Paul Bellaart

Is wonen boven de Prada-winkel in de wijk vol modeverleiding een uitdaging, of is ze geen impulsieve koper? “Totaal niet. Ik kom zelden in winkels. Ik ken veel mensen bij alle modehuizen, dus als ik wat wil passen, dan is er altijd wel iemand die de nieuwste stukken naar mijn huis wil sturen. Daarbij heb ik geen enorm budget – de prijs van designerkleding is niet mals – en ten tweede: ik koop nauwelijks nog kleren. Ik weet precies wat ik wil, dus vraag ik het een kleermaker.”

Hoe verplaatst ze zich in Parijs, per fiets? ‘Oh no no, too dangerous. Ik blijf vooral veel in mijn eigen buurt, want als je de Opéra voorbijgaat wordt het een nachtmerrie qua verkeer en toeristen. De Rue de Rivoli en Boulevard St. Germain idem dito. Dus als ik écht naar een ander stadsdeel moet, bel ik Taxi Moto, mijn nieuwste ontdekking; sneller en je weet tenminste dat je op tijd komt. Daarom heb ik recent veel broeken moeten kopen, met mijn rokken op zo’n motor bleek onmogelijk.’

Carine Roitfeld: ‘Parijs is míjn stad’

Net als haar moeder en oma is Carine Roitfeld een echte Parisienne, ze woont al haar hele leven in de lichtstad. “Na de breuk met Christian dacht ik er echter over om te verhuizen. Mijn dochter en haar gezin wonen in Londen, mijn zoon in New York. Tom Ford gaf me advies en vroeg: waar wil je sterven? Het antwoord is Parijs, dit is míjn stad. Mijn ouders liggen begraven op het Cimetière du Montparnasse in een familiegraf. Er is ook een plekje voor mij. It’s good to have a place for After. I know where to go, dat is een fijn idee. Ik ga er niet heel vaak heen, soms ga ik bloemen brengen en zit ik er een tijdje bij de mensen van wie ik heel veel hield en zij van mij. Ik voel me daar geliefd.”

roitfeld
©Vogue Living, Paul Bellaart
roitfeld
©Vogue Living, Paul Bellaart

Elke zomer probeert ze minstens een week in Biarritz te spenderen met haar dochter Julia en haar gezin. “Dit jaar vergezel ik ook voor de tweede keer mijn kleindochter Romy (12) naar een zomerkamp in Fresno, in Californië. Zelf verblijf ik die twee weken in een hotel in Los Angeles. Mijn kleinzoon George is pas twee, ik heb hem nog niet zo veel gezien. Bij mijn Franse oma thuis was het vroeger supersaai; ze was streng en er werd weinig gelachen. Ik heb dus een beetje een horrorbeeld van het begrip oma, waaraan ik niet wil voldoen. De Russische moeder van mijn vader daarentegen wachtte mijn broer en mij na school altijd op met verse jus d’orange en crackers met kaviaar. Haha, voorgoed verpest.”

Russian crazyness

Zoon Vladimir is CEO van CR en derhalve haar baas. “Dat werkt fantastisch, want ik zit vaak in mijn eigen droomwereld en ben op zakelijk gebied een tikkeltje naïef. Vladimir, voormalig kunsthandelaar, beschermt me.” Voor toekomstplannen omtrent het lifestylemerk dat ze hebben opgezet – onder meer parfums en kaarsen – moet je bij hem zijn. “Aan Vladimir de taak na te denken over hoe verder als ik er straks niet meer ben. Dat is ook de reden dat we nu gas geven met de verspreiding van onze parfums, binnenkort volgt er make-up en wie weet ook een kleine collectie mode-items. Alles wat kan doorgroeien als ik er niet meer ben.”

roitfeld
©Vogue Living, Paul Bellaart
roitfeld
©Vogue Living, Paul Bellaart

Carine Roitfeld groeide op in Porte d’Auteuil, nabij het Bois de Boulogne. ’s Zomers spendeerde het gezin van vier in het weekendhuis in Normandië, ’s winters werd er steevast geskied. Toen ze zes was wist ze al een strakke eyeliner bij haar moeder te zetten, een scriptgirl die huisvrouw was geworden. Haar vader was filmproducent en zelden thuis.

“Altijd op reis en aan het feesten in nachtclubs. Hij zorgde voor wat Russian crazyness in mijn klassieke opvoeding. Mijn oma nam me wekelijks mee naar de Russisch-orthodoxe kerk, ik kom er nog steeds. Much more fun dan bij de katholieken.” Carine werd model – “niet de beste, zeg ik eerlijk” – werkte als journalist, en daarna als nog zo veel meer. “I go and go, ik ben niet te stoppen. Russen hebben een andere manier van denken dan Fransen. Alles is groter en overdrevener, een kus is ook altijd gepassioneerder. Russen zijn nostalgischer, romantischer en gekker – op een goede manier – dan Fransen. Lees Dostojevski en je begrijpt  wat het is om Russisch te zijn.”

Geluk met genen 

Haar eigen kinderen zaten als peuter op schoot bij Karl Lagerfeld en Azzedine Alaïa. Hoe heeft zij ze met twee voeten op de grond weten te houden?

“Uiteraard waren ze geprivilegieerd. Ze zijn veel meegeweest naar shows; Julia, een fantastische creative director overigens, was het gezicht van Tom Fords Black Orchid-parfum. Zij en Vladimir zaten op tweetalige scholen, gingen op exotische vakanties, maar ze zijn niet strontverwend. Mijn vader zei altijd: ‘Als je door iemand wordt uitgenodigd in een restaurant, dan kies je het goedkoopste gerecht.’ Dat heb ik mijn kinderen ook meegegeven: “Ga je naar Caviar Kaspia, dan neem je de haring en niet de kaviaar.” Mijn zoon en dochter hebben me altijd hard zien werken, ze weten dat geld niet uit de lucht komt vallen.”

roitfeld
©Vogue Living, Paul Bellaart
roitfeld
©Vogue Living, Paul Bellaart
roitfeld
©Vogue Living, Paul Bellaart

Hard werken en op haar bijna zeventigste (in september) toch nog die looks. Hoe blijft ze er zo goed uitzien? “Ik heb geluk met mijn genen, maar helaas heb ik rugproblemen, waardoor ik een beetje krimp. En dat in een wereld waarin jongeren steeds langer worden. Botox gebruik ik niet, want ik heb weinig rimpels. Wel een keer geprobeerd, maar ik kreeg er een andere oogopslag van. Ik zorg goed voor mezelf, heb wekelijks boks- en ballettraining en ik let op wat ik eet, heb nooit pizza of pasta in huis. Wat er wel in de koelkast ligt? Eieren, boter, glutenvrij brood, groenten, gestoomde kip of witvis. Ik heb iemand die boodschappen voor me doet, want daar heb ik zo’n bloedhekel aan.”

Meest memorabele shoot

Na tien jaar aan de top bij de Franse Vogue vertrok ze in 2011 niet met stille trom. Was het uiteindelijk het beste wat haar is overkomen? “Met voormalig Condé Nast-CEO Jonathan Newhouse veranderde liefde in haat, maar inmiddels zijn we weer goed met elkaar. Tijd om te rouwen was er nauwelijks, want een jaar later had ik een eigen tijdschrift. Het is een kroon die je teruggeeft, Vogue Paris was het coolste modetijdschrift, we did amazing things, maar verandering is goed. Uiteraard was het even wennen: geen secretaresse en geen vanzelfsprekend publiek meer, bepaalde fotografen mochten niet meer met me werken. Het dwong me tot het vinden van nieuwe contacten en gaf me uiteindelijk veel meer vrijheid.”

roitfeld
©Vogue Living, Paul Bellaart
roitfeld
©Vogue Living, Paul Bellaart

 

Mysterie

Haar meest memorable shoot? “Ik heb het meest gelachen tijdens Gucci-shoots. En dan met name die ene met Mario Testino, waarbij het logo in het schaamhaar van model Louise Pedersen was geschoren, een groot succes. Die advertentie zou vandaag de dag impossible zijn! De tijdgeest verandert, vergelijk het met roken. Mijn generatie vond het destijds heel normaal dat onze ouders tijdens een lange autorit urenlang zaten te paffen met de ramen dicht. Ik heb iedereen in deze business altijd met respect behandeld, dus voel me geen onderdeel van het probleem, maar opeens waren er wel veel misbruikproblemen en werden ze benoemd. Het is goed dat we er aandacht aan blijven besteden.”

Was haar generatie niet veel vrijer? “Dat geloof ik niet. Er was laatst een expositie van Paolo Roversi in Palais Galliera en die kreeg veel kritiek: te veel naakte jonge vrouwen. Ook in Parijs voelen mensen van mijn generatie zich niet meer comfortabel met al die naaktfoto’s, al waren ze beeldschoon. Soms slaan we door in preutsheid, we moeten de balans nog vinden.” Is het mysterie rond mode verdwenen? “Ja, het is business geworden. Ik merk dat jongeren nieuwsgierig zijn naar de tijden waarin mode nog echt fun was. Binnenkort ga ik een boek lanceren, waarin ik die lol wil laten zien. Allemaal positief, maar wie weet ga ik ook een paar namen noemen van mensen in de business die écht heel gemeen zijn. Haha!”

Styling: Charissa Hogerheijde 

Dit interview werd eerder gepubliceerd in het mei/juninummer van Vogue Living 2024.